آموزش کار با دستگاه شیارزن: راهکارها و تکنیک‌های مؤثر

نحوه استفاده و روش کار با شیارزن آسان بوده و پیچیدگی خاصی ندارد و برای کار با شیارزن ابتدا باید به مدل و نوع آن توجه کرد. قبل از رسیدن به مرحله روشن کردن و کار شیار زنی، باید دید آن دستگاه شیارزن چند تیغه است؟ توان و قدرت آن چه اندازه ای دارد؟ بیشترین و بزرگترین سایز صفحه برشی که روی آن نصب می‌شود چقدر است؟ جهت گردش تیغ و محورش به کدام سمت بوده و مکانیزم کار و تنظیم عمق شیارزن چگونه است؟ حالت بستن تیغه بر روی آن به چه شکلی انجام می گیرد؟ و اینکه شیارزن برای چه مواد و مصالحی قابل استفاده است؟... تمامی این نکات می‌تواند در عملکرد و نحوه کار با دستگاه شیارزن تاثیر بگذارد. اگر اطلاعاتی درباره دستگاه های شیارزن ندارید به شما پیشنهاد میکنیم مقاله ی جامع شیارزن چیست و چه کاربردی دارد؟ را مطالعه کنید.

نحوه کار با دستگاه شیارزن

از موارد گفته شده در بالا، 2 مورد از مهمترین ها هستند؛ یکی تک تیغه یا چند تیغه بودن دستگاه و دیگری جهت گردش تیغه‌ها بوده که تیپ ابزار را به شیارزن کششی و یا شیارزن فشاری تبدیل می‌کند. شیارزن های کششی قدیمی تر هستند و به دلیل اینکه کاربر هنگام برش باید دستان خود را به طرف خودش بکشد، فشار و در نهایت خستگی بیشتری برای او به همراه دارد. اما شیارزن های فشاری چون حین برشکاری رو به جلو حرکت می‌کنند و کاربر به دستگاه فشار وارد می‌کند و آن را رو به جلو می‌برد، هم باعث می‌شوند تا انرژی کمتری از کاربر مصرف شود و هم تسلط او به شیار را بیشتر خواهد کرد. در هر صورت، جهت حرکت تیغه‌ها هنگام روشن کردن دستگاه و جهت شیاری که قرار است ایجاد شود در هنگام کار با یک شیار زن مهم است. در بسیاری از دستگاه های شیارزن، چرخش تیغه به سمت ساعت گرد بوده و برای همین براحتی می‌توان قسمت جلوی کارگیر را روی نوک قطعه کار گذاشت و بعد از روشن کردن آن، دستگاه را با آرامی و با پیوستگی حرکت دست به سمت خود یا به سمت انتهای ابزاری کشید تا کار برش انجام گیرد.

اما اگر صفحه برش در جهت خلاف ساعتگرد بچرخد و دور موتور برعکس باشد؛ آن گاه باید دستگاه را حین خط اندازی به سمت مخالف کشید. به عبارت دیگر پروسه طرز کار با شیارزن را بیشتر از همه نوع خط و شیار که بصورت افقی یا عمودی است؛ و اینکه موتور دستگاه به کدام سمت می‌چرخد و کاربر به کدام سمت می‌خواهد برش بزند تعیین می‌کند. موقعیت و پوزیشن کاربر، قطعه کار و جهت برش زنی با توجه به این معیارها ممکن است هر بار تغییر کند. لازم به ذکر است برخی سازندگان مدل‌هایی از شیارزن را با قابلیت کار دو طرفه می‌سازند؛ یعنی با وجودی که تیغه‌ها و موتور تنها به یک سمت می‌چرخد، اما طراحی دستگاه و دسته‌ها به شکلی صورت گرفته که امکان برعکس گرفتن شیارزن و کار در جهت مخالف شیار زنی هم وجود دارد.

قبل از استفاده از دستگاه شیار زن باید بدانید:

1- شیار روی چه جنس و قطعه‌ای زده می‌شود تا تیغه درست آن را انتخاب کنید.

2- آیا دستگاه‌تان امکان کار روی آن قطعه و آن سایز شیار را دارد یا خیر؟...

3- چه استفاده‌ای برای آن شیار دارید؟ قرار است برای نصب وسایل لوله آب و لوله پلیکا فاضلاب، نصب وسایل برقی و سیم و کابل یا شیار تزیینی استفاده شود؟...

4- قطعه کاری مثل کف و دیوار که می‌خواهید روی آن برش انجام دهید را بررسی کنید. چک کنید که سیم و کابل برق، میخ و میلگرد فلزی و ... از داخل آن رد نشده باشد.

پاسخ به تمام این سوالات و بررسی‌ها قبل از شروع کار مهم است.

بعد از این مقدمات و بر فرض آماده بودن، ابتدا وسایل ایمنی مثل عینک، کلاه و دستکش را بپوشید؛ بعد از اینکه مدل شیار زن درست و مورد نظر را انتخاب کردید و تعداد تیغه مورد نیاز را با فاصله‌ای که می‌خواهید روی آن بستید، میزان عمق شیار را هم تنظیم کنید و سپس دستگاه را به برق بزنید.

هنگام بستن تیغه اگر دستگاه تک تیغ باشد که نکته‌ای خاص وجود نخواهد داشت. اما اگر چند تیغ بود دقت کنید که آیا تیغه ها به صورت جدا جدا و با فاصله دلخواه به کمک حلقه های فلزی روی ابزارگیر نصب می‌شوند؟ یا به شکل پکیجی با فاصله‌ای معین و مشخص از قبل توسط سازنده تعیین شده اند؟... برخی تولید کنندگان جهت کار راحت تر، 2 عدد یا 3 عدد تیغه را به شکل پکیجی با یک بوشن استوانه‌ای که در سوراخ شفت تیغه ها قرار گرفته را به وصل می‌کنند و به صورت آماده در جعبه دستگاه قرار می‌دهند. می‌توان این مجموعه تیغه را بدون نگرانی نسبت به بهم خوردن فاصله تیغه ها روی شفت دستگاه سوار کرد.

نسبت به اینکه روی کف یا دیوار یا به طور کلی بصورت عمودی و افقی کار می‌کنید، با دو دست دستگاه را گرفته و اطمینان حاصل کنید که قطعه و سطح کار از قبل کاملا مهار شده باشد. بعد از آن، با توجه به فرم دست‌ها و بدنه و جهت افقی و عمودی، روی قطعه کاملا مسلط شوید.

هرگز از میزان عمق شیاری که قرار است زده شود غافل نشوید! بر خلاف بسیاری از دستگاه های صرفا برشی که عمق نفوذ چندان مهم نیست و رعایت نمی‌شود، هنگام شیار زنی این مورد بسیار اهمیت دارد. هر دستگاه شیارزنی نوعی از تنظیم عمق را خواهد داشت که در تقریبا تمام موارد این بخش روی کله گی گیربکس و نزدیک به ابزار گیر قرار دارد. نحوه تنظیم دستگاه شیارزن در برخی مدل ها ممکن است تفاوت های کوچکی داشته باشد، اما هیچ گاه پیچیده و سخت نخواهد بود و تنها باید به شیوه تنظیم طراحی شده برای مدل مذکور توجه کرد. در اکثر موارد یک اهرم، یا ولوم چرخان و در کل یک شستی و دکمه تنظیم شونده که رنگی مشخص (بیشتر مواقع مشکی رنگ) دارد این کار را انجام خواهد داد.

دستگاه که روشن شد، ابتدا اجازه دهید به سرعت بالای خود برسد و روی سرعت کم و اولیه تیغه را روی سطح کار قرار ندهید. بعد از رسیدن به ماکزیمم سرعت، سری یا کله گی شیارزن را روی بالاترین یا نقطه آغازین شیاری که قرار است ایجاد شود قرار دهید. به آرامی سر ابزار را به کمک دسته کمکی به سمت قطعه قشار دهید تا آرام فرو برود و نقطه شروع شیار ایجاد شود. تا وقتی این نقطه به حداکثر میزان عمق تنظیم شده نرسیده، دستگاه را تکان ندهید.

بعد از اینکه تیغه‌ها بطور کامل در آن قسمت فرو رفت، حالا می‌توانید با سرعت خیلی کم و طوری که به دستگاه و تیغه فشار نیاید، با توجه به سمت گردش تیغه و جهت شیار زنی و موقعیت کاربر، دستگاه را به طرف خود یا مخالف بکشید تا به تدریج شیار در راستای مورد نظر ایجاد شود. اگر خط شیار را با خط کش و مارکر از قبل تعیین کرده باشید و یا از گونیا و لیزر خط انداز یا تراز لیزری استفاده کنید، نتیجه و شیار ساخته شده به مراتب دقیق‌تر خواهد بود.

ویدیوی طرز کار با دستگاه شیارزن

این یک تصویر کلی از نحوه کار با شیار زن بود که اکثر این گروه ابزار به همین شکل کار می‌کنند و مدل‌های مختلف نکات خاص و تفاوت چشمگیری ندارند. در ادامه مطلب می‌توانید یک ویدیو از روش کار با دستگاه شیارزن را مشاهده کنید.