AVR در موتور برق چیست؟ (تفاوت موتور برق اینورتر با AVR)

سیستم مداری رگلاتور اتوماتیک ولتاژ به انگلیسی Automatic Voltage Regulator که به اختصار آن را (AVR) می‌نامند، در واقع یک قسمت و وسیله داخلی موتور برق است که وظیفه تنظیم خودکار ولتاژ خروجی ژنراتور را بر عهده دارد.

مجموعه و کیت AVR در موتور برق شامل چندین مدار و قطعات الکترونیکی است که بطور مداوم و در هر لحظه کار موتور برق، تامین ولتاژ پایدار در یک محدوده خاص را برای پریزهای خروجی و با توجه به توان و ولتاژ دستگاه مصرفی که به موتور برق متصل شده فراهم می‌کند. رگلاتور تنظیم خودکار ولتاژ مطابق با تغییرات شرایط کاری مثل کم و زیاد شدن میزان بار، عوض شدن میزان آمپر کشی دستگاه، تغییرات دما و حرارت و... این کار را انجام می‌دهد.

AVR در کدام قسمت دستگاه نصب می شود؟

سیستم AVR جزو بخش محرکه داخلی موتور برق است و معمولا با در قسمت جعبه کنترل اصلی، یا در جعبه کنترل جداگانه و یا در برخی از مدل‌ها در پشت درب عقبی موتور برق به شکل پنهان نصب می‌شود.

در یک توضیح ساده باید گفت که AVR یا رگلاتور اتوماتیک تنظیم کننده ولتاژ موتور برق یک مدار بسته بوده و همواره در ارتباط مستقیم با انجین (استاتور+رتور) و سیم پیچ داخلی موتور است. وقتی ولتاژ تولید شده خروجی ژنراتور با ولتاژ اسمی و ولتاژ منبع (دستگاه مصرفی) متفاوت باشد، مدار تستر و کنترلر AVR این اختلاف پتانسیل را شناسایی کرده و ضمن تنظیم و تصحیح این ولتاژ، با پالس به سیم پیچ موتور فرمان می‌دهد تا کارکرد موتور برق به نحوی تغییر کند که عدد ولتاژ تولید شده به عدد ولتاژ واقعی مصرفی نزدیکتر شود. این فرآیند همواره در تمام شیفت کاری موتور برق انجام شده و سیکل‌های خروجی موتور دائما توسط بخش AVR در حال بررسی هستند تا ولتاژ خروجی با کمترین اختلاف و نوسانات به دستگاه مصرفی برسد.

در بین برندهای سازنده انواع مختلفی از اشکال AVR ساخته می‌شود که ممکن است بصورت کیت مستطیل، مربع، هلالی و... باشد. اما در تمام این مدل‌ها، چندین قطعه ریز و درشت مشترک مثل مقاومت ها، خازن ها، دیودها، ترانزیستورها و... وجود دارد که در کنار هم قطعه و وسیله‌ای نسبتا بزرگ با چندین مدار به نام AVR می‌سازند. از مدارها و اجزاء AVR موتور برق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تریستور کنترلر

طبق موج‌های دریافتی ورودی، ولتاژ خروجی اولیه و نمونه را برای مدار تستر می‌فرستد.

• سنسور و تستر ولتاژ (نمونه گیر)

ولتاژ نمونه و خروجی ژنراتور به این بخش می‌رسد و سپس به بخش کنترل و تغذیه AVR می‌رود.

• مدار تغذیه

در این بخش توان مورد نیاز برای کارکرد AVR تامین شده و سپس مدار آماده مقایسه و بررسی ولتاژ می‌شود.

• مدار مقایسه کننده

هسته تنظیم کننده AVR که با توجه به تفاوت مقدار ورودی واقعی با مقدار رفرنس (ولتاژ اصلی و مرجع) و مقدار واقعی ولتاژ مورد نیاز دستگاه مصرفی، میزان خطا را جبران کرده و سپس ولتاژ مناسب را به بخش خروجی می‌فرستد.

• مدار خروجی

آخرین قسمت در سیستم AVR که خروجی ولتاژ و میزان قدرت موج و پالس را تست نهایی کرده و به خروجی موتور برق می‌رساند.

واضح است که وجود چنین قطعه‌ای، چه اهمیتی برای کیفیت کار و دستگاه‌های متصل شونده به ژنراتور برق دارد. تقریبا هر وسیله برقی برای تامین و تغذیه انرژی خود به یک ولتاژ و جریان ثابت و بدون نوسان نیاز دارد. از آنجا که موتور برقی انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند و خطر نواسانات موجی وجود دارد، AVR در موتور برق وظیفه از بین بردن این تلرانس و به وجود آوردن ثبات در برق خروجی را انجام می‌دهد. از مزایای استفاده AVR ژنراتور برق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تولید قدرت و ولتاژ پایدار و با ثبات
• از بین بردن تلرانس و اختلاف ولتاژ واقعی و مصرفی
• حفاظت از موتور برق و مدارات داخلی در برابر نوسانات و صدمات احتمالی
• حفاظت از دستگاه های مصرفی و تجهیزات متصل شده به موتور برق
• عملکرد بهتر و یکنواخت دستگاه های متصل به ژنراتور
• افزایش کیفیت برق رسانی به شبکه، روشنایی ها و تمام وسایل
• کاهش مصرف انرژی، سوخت فسیلی و بنزین
• کاهش دود و آلودگی محیطی ناشی از کارکرد دستگاه
• کاهش صدا، لرزش و آلودگی شنوایی
• کاهش هزینه های کلی، جزیی و تمام شده
• و...

در بین گروه موتور برق، نوع تیپ پیشرفته و جدیدی به نام موتور برق اینورتری وجود دارد. اگر با تفاوت موتور برق اینورتری و موتور برق معمولی آشنا باشید، شاید این سوال برایتان پیش بیاید که: اگر AVR می‌تواند خروجی خوبی بابت از بین بردن نوسانات ارائه کند، پس چه نیازی به موتور برق اینورتری است؟ اساسا قابلیت اینورتر چه فایده‌ای دارد و تفاوت موتور برق اینورتر با AVR در موتور برق ساده در چیست؟

در جواب این سوال باید گفت که مکانیزم تولید برق در مدل‌های اینورتری و یا همان موتور برق پرتابل (سایلنت) به مراتب پیچیده‌تر و خروجی برق، موج و پالس بسیار تمیزتر و ایده‌الی دارد. در واقع AVR در موتور برق های معمولی، دستگاه را تنها برای مصارف عمومی‌تر مثل انواع لوازم خانگی، دستگاه‌های کارگاهی، فروشگاه، روشنایی‌ها و... آماده می‌کند. اما در ژنراتور برق اینورتر، خروجی برق منحصرا برای لوازم حساس الکترونیکی کاملا بهبود یافته است. بنابراین اگر کاربری به دنبال روشن کردن وسایل دیجیتال، تلویزیون، کامپیوتر، تغذیه لپ تاپ و... باشد، بهتر است از موتور برق اینورتری استفاده کند.

اگر از یک موتور برق کیفیت پایین، قدیمی و بدون پیشرفت‌ها و تکنولوژی روز و بدون داشتن قابلیت AVR استفاده شود؛ یا اینکه سیستم رگلاتور تنظیم کننده ولتاژ آن از کار بیفتد، بدون شک خود کاربر، ژنراتور و تمام وسایل برقی که به آن وصل شده در معرض خطرهای جانی و مالی قرار می‌گیرد. از جمله این خطرات موارد زیر خواهد بود:

• سیستم محرکه و تشخیص خودکار ولتاژ کار نکرده و ممکن است با افت شدید ولت و همینطور خطای عملکرد مواجه شود.
• سطح ایمنی تامین برق پایین می‌آید و ممکن است وسایل و اتصالات دچار جرقه و آتش سوزی شوند.
• برق تامین شده کیفیت مطلوبی ندارد و قطعا بر روی کیفیت کار و بهره برداری از آن تاثیر منفی می‌گذارد.
• عمر موتور برق و همینطور عمر مفید وسایل برقی کم می‌شود و این تجهیرات ممکن است خیلی زودتر بسوزند و نیاز به تعمیرات داشته باشند.
• مصرف انرژی و سوخت موتور برق بالا می‌رود و هزینه بیشتری دارد.
• دستگاه حین کار کردن آلودگی محیطی، دود و صدای بیشتری تولید می‌کتند.

همانطور که مشاهده کردید، با یک مرور ساده در رابطه با نحوه کار AVR براحتی می‌توان شاهد میزان اهمیت و نقش کلیدی این قطعه در موتور برق بود. طبق این اطلاعات، حالا باید اشاره کرد که بهتر است از موتور برق بدون AVR و بدون رگلاتور تنظیم اتوماتیک ولتاژ هرگز استفاده نکرد تا ضمن جلوگیری از ضررهای مالی و هزینه‌های اضافه، سطح ایمنی در کار هم بالا رود.

خبر خوب این است که امروزه بیشتر برندهای معتبر ایرانی و خارجی سازنده ژنزاتور برق از این تکنولوژی در ساخت دستگاه‌های خود بهره می‌برند. برای همین اگر قصد خرید موتور برق دارید، به مرجع تخصصی و فروشگاه آنلاین ابزارمارکت مراجعه کرده و با کمک کارشناسان ما، بهترین موتور برق مناسب و اورجینال را برای خانه یا محل کار خود سفارش دهید.