10 تفاوت موتور برق اینورتری و موتور برق معمولی که باید بدانید

بزرگترین فرق ژنراتور برق معمولی و اینورتری در مکانیزم تولید انرژی برق دیده می‌شود. در یک تعریف ساده فنی، باید گفت که هر دو دستگاه، انرژی الکتریکی جریان متناوب AC با ولتاژ 220 تا  240 ولت و در فرکانس 50 تا 60 هرتز شهری تولید می‎‌کنند. در موتور برق معمولی و قدیمی این کار به طور مستقیم از تبدیل انرژی مکانیکی و چرخش موتور به انرژی برق AC انجام می‌گیرد. از آنجا که دور گردش مکانیکی موتور همیشه بالا و پایین دارد و ثابت نیست، برق متناوب تولیدی از این موتور نیز با سیکل های بالا و پایین شونده خود، فرکانس ایده‌آل و کاملا پایداری ندارد! به عبارت دیگر، ولتاژ خروجی و فرکانس مدام در حال تغییر خواهد بود و موج متناوب شکل منظمی نداشته و برق خروجی دارای پله های مربعی و نوسان است. سازندگان سعی می‌کنند با 2 روش «کنترل خروجی براشلس» با کمک فناوری موتور بدون ذغال و یا روش «کنترل ولتاژ AVR» تا حدودی این نوسان را پایین بیاورند و نتیجه هم تا حد زیادی قابل قبول بوده است؛ اما در نهایت، باز هم برق تولیدی از موتور برق های معمولی، علیرغم داشتن قدرت بالا و کیفیت مناسب دارای موج های نامنظم و نوسان دار خواهد بود و این نوسانات امکان اتصال لوازم برقی خانگی و حساس به ژنراتور معمولی را از بین می‌برد.

اما نسل جدید موتور برق اینورتری از مکانیزم تبدیل انرژی زیر استفاده می‌کند:

انرژی مکانیکی »»» انرژی برق مستقیم DC »»» انرژی برق متناوب AC

در واقع در این ماشین ها، یک مرحله میانی تبدیل انرژی اضافه شده که قبل از خروجی برق AC، ابتدا در درون دستگاه، جریان برق تولیدی موتور به برق DC تبدیل می‌گردد. از آنجا که برق جریان مستقیم فرکانس ندارد و بدون سیکل است، برای همین ثبات بسیار بالایی دارد. در مبدل اینورتر در درون موتور برق اینورتری، این جریان برق مستقیم دریافت شده و سپس آن را مجدد به برق AC تبدیل کرده و در نتیجه، خروجی جریان برق متناوب  این دستگاه اینورتری به مراتب ثبات و کیفیت بیشتری دارد و تقریبا بدون نوسان است. در واقع به همین سادگی، یک جریان برق متناوب شهری با تلرانس کم و حداکثر نوسان 3% خواهیم داشت.

مکانیزم اینورتری اگر چه نوسان را در نسل جدید موتور برق پایین می‌آورد، اما ظرفیت و قدرت خروجی برق را هم کاهش می‌دهد. ژنراتور برق اینورتری در بهترین حالت 3.5 کیلووات انرژی تولید می‌کند؛ این درحالی است که در بازار، موتور برق بنزینی با خروجی 19 تا 12 کیلووات هم وجود دارند. در واقع تفاوت اساسی اینجاست که موتور برق اینورتری، خروجی با کیفیت ولتاژ بالاتر و ثبات بیشتر دارد؛ موتور برق معمولی خروجی قوی‌تر با جریان و آمپر زیادتر تولید می‌کند. برای همین نوع معمولی با قدرت بالا مناسب مصارف کارگاهی، صنعتی و ساختمان های بزرگ جهت تامین انرژی برق چند واحد بوده و بیشتر به درد روشنایی ها و لوازم بدون حساسیت می‌خورد. در مواقع اضطراری برق رفتگی مثل پزشکی و امدادی، کمک های خدماتی، آتش نشانی، ایمنی و... ژنراتور برق معمولی گزینه ایده‌آلی خواهد بود.

اما موتور برق اینورتر به دلیل خروجی کاملا با ثبات و بدون نوسان خود، برای اتصال لوازم حساس خانگی مثل یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی و ظرفشویی و همینطور دستگاه های دیجیتال مثل کامپیوتر و لپ تاپ، تلویزیون و... مناسب خواهد بود. برق تولید شده با موتور برق اینورتری کاملا 220 ولت و با فرکانس 50 هرتز است.

در مقایسه یک ژنراتور اینورتری با موتور برق معمولی همرده و دارای قدرت و توان خروجی یکسان، خواهید دید که میزان مصرف سوخت فسیلی (گازوییل یا بنزین) در نوع اینورتری پایین‌تر خواهد بود. به دلیل وجود قطعه مبدل اینورتر و سیستم سازگار با محیط زیست ECO در این دستگاه‌ها، چرخش موتور نرم‌تر بوده و این سرعت با توجه به نیاز کاربر و میزان خروجی تنظیم می‌شود؛ در نتیجه مصرف سوخت کمتر شده است. ضمن اینکه بخاطر گستردگی تنظیمات و آپشن ها در یک مدل موتور برق اینورتری، تنظیم مصرف سوخت کاملا در اختیار کاربر است. از طرف دیگر به علت این مصرف کم، ظرفیت باک بنزین و مخزن سوخت در نوع اینورتری نیز کوچکتر است.

نکته مهم بعدی در میان تولید صدا است. حتما تا بحال شنیده‌اید که موتور برق معمولی صدا و آلودگی صوتی زیادی دارد. عدد تولید صدا در حداقل حالت کاری آنها به 76 دسی‌بل می‌رسد که عدد خوبی برای شنوایی انسان نیست. این بلندی صدا در وهله اول به دلیل تبدیل مستقیم انرژی مکانیکی به الکتریکی، نداشتن محافظ عایقی و نداشتن اگزوز است؛ علاوه بر اینها، گاهی با مستهلک شدن قسمت های مکانیکی موتور و یا عملکرد کم کیفیت و کثیف شدن سیلندر و پیستون ها این صدا بیشتر هم می‌شود.

در موتور برق اینورتری به دلایلی چون فانکشن جدید و تبدیل انرژی 3 مرحله‌ای به کمک مبدل اینورتر، داشتن مافلر و اگزوز صدا، بدنه عایق شده و البته قدرت پایین تر خروجی موتور، صدای دستگاه تا حد زیادی کمتر است. خروجی صدا در ژنراتور برق اینورتری در ماکزیمم توان و شدیدترین حالت خروجی تنها به حدود 60 دسی‌بل می‌رسد و به همین دلیل موتور برق اینورتری امکان استفاده در محیط های داخلی و خانه، باغ، ویلا و... را هم دارد.

در بحث آلودگی و دودزا بودن نیز موتور برق اینورتری دست بالا را دارد. اساسا هدف از ساختن این نسل جدید و پیشرفته، کمتر کردن میزان آلودگی صوتی و آلایندگی محیطی بوده است. هر چند که خروجی دود ژنراتور اینورتری صفر نیست اما میزان آن به مراتب از ژنراتور برق معمولی کمتر است. موتور برق Inverter با داشتن مافلر، برد الکترونیکی و تبدیل بهتر انرژی مکانیکی به الکتریکی، علاوه بر کم کردن صدا، باعث کارکرد کمتر موتور شده و در نتیجه دود و آلودگی حاصل از آن بسیار کمتر خواهد بود. در حالیکه در موتور برق معمولی دود حاصل از موتور کاملا به مشام می‌رسد و استفاده از آن در محیط بسته تنها بعد از چند دقیقه خود را نشان خواهد داد و تنفس را سخت خواهد کرد.

حتی با یک نگاه ظاهری هم می‌توان دید که سایز و اندازه موتور برق اینورتری از ژنراتور برق معمولی کوچکتر است. در واقع یک فرق مهم دیگر تفاوت موتور برق اینورتری و معمولی در ابعاد و وزن این دو دستگاه است. نوع معمولی و کلاسیک با بدنه فلزی و چهارچوب بزرگ، اغلب دارای طول و عرض و ارتفاع برابر یا بالای 40 سانتی متر هستند و کم قدرت ترین آنها وزنی بالای 15 کیلوگرم خواهد داشت؛ اما در نوع موتور برق اینورتری ابعاد کوچکتر مثل طول و ارتفاع تا 35 سانتی متر با عرض باریکتر و همچین وزن سبک ساخته می‌شود که در انواع همرده، معمولا وزن اینورتر موتور برق برابر با نیم یا 2/3 وزن یک موتور برق معمولی خواهد بود.

از جمله دلایل خرید و انتخاب یک موتور برق اینورتری می‌تواند طراحی و امکانات آن باشد. در این مدل ها انواع ویژگی‌هایی چون قطع کن مدار داخلی، محافظت اضافه بار، واحد کنترل چرخش موتور و خروجی برق، نوسان گیر، قطع کن وسایل متصل به ژنراتور و خروجی ها، هشدار میزان روغن و سوخت، پورت خروجی یو اس بی USB، پاور بانک شارژ موبایل و تبلت و... وجود دارد. برای همین اگر به کیفیت بالای خروجی و دقیق از 5 ولت مستقیم تا 12 ولت مستقیم و تا 220 ولت متناوب نیاز دارید، گزینه اول نوع اینورتری خواهد بود.

اما اگر اولویت برای شما داشتن قدرت بالاست و نیازی نیست تا کیفیت خروجی جریان برق بدون نوسان و 100 درصد باشید، بدون شک موتور برق معمولی گزینه مناسب تری است. در این دستگاه های ژنراتور برق هم مدارهای محافظت اضافه بار و قطع کن وجود دارد؛ ضمن اینکه می‌توان از سیستم نوسان گیر ولتاژ AVR هم بهره برد، اما بسیاری از امکانات چون خروجی برق کاملا بدون نوسان جهت اتصال وسایل حساس و دیجیتال و همچنین پورت شارژ USB با برق ولتاژ 5 ولت وجود ندارد. گیج روغن و سوخت، چراغ سرویس دوره ای و همچنین قابلیت تنظیم سرعت موتور نیز در اکثر مدل های موتور برق معمولی در دسترس نیست.

به دلیل ظرفیت بالای مخزن و قدرت بالای موتور، ژنراتور برق معمولی می‌تواند ساعات بیشتری در خدمت کاربر باشد. در تولیدات جدید موتور برق معمولی امکان کار کردن با 1/2 توان موتور هم گنجانده شده و در نتیجه ساعت های بیشتری می‌توان از آنها استفاده برد. برای همین در کاربری های بیرونی، کمپینگ، چادر زنی، مجتمع ها و بیمارستان ها و تمام شرایطی که برق به مدت زیادی قطع است، موتور برق بنزینی و دیزلی تایم کاری بیشتری خواهد داشت. این میزان بین 10 تا 20 ساعت در انواع ژنراتور برق ها متغیر است.

اما موتور برق اینورتری به دلیل ظرفیت محدود و کوچک مخزن سوخت و همینطور کاربری خانگی، نمی‌تواند با چنین بازه ساعت طولانی به طور ممتد کار کند. معمولا ساعات کارکرد این گروه ابزار بین 3 تا 5 ساعت بوده و توصیه می‌شود از این دستگاه ها همیشه به طور مداوم و یکسره استفاده نشود.

آخرین تفاوت مهم در این دو دستگاه قیمت نهایی آنهاست. به طور کلی قیمت تمام شده یک ژنراتور برق اینورتری هم‌توان با یک موتور برق معمولی، گرانتر و بیشتر است. ژنراتورهای معمولی به دلیل داشتن ساختمان ساده و سرویس و تعمیر و نگهداری آسان تر، در دسترس بودن قطعات یدکی و عدم نیاز به دانش فنی پیچیده، جهت تعمیرات از قیمت ارزانتری برخوردار هستند. دقیقا بنا به همین دلایل، یعنی ساختمان پیچیده تر، قطعات یدکی گرانتر و سرویس نیازمند به دانش فنی، موتور برق اینورتری هزینه و بودجه بیشتری طلب می‌کند و این تفاوت قیمت بین 20 تا 40 درصد در بازار کشور دیده می‌شود.

موتور برق اینورتری یا معمولی? اگر چه مکانیزم و اصول کار اینورتر موتور برق و ژنراتور برق معمولی شبیه به‌هم بوده، اما از لحاظ قدرت خروجی، وزن، ابعاد، کیفیت انرژی برق تولیدی، آلودگی و صدای تولیدی، قیمت و... این دو دستگاه تفاوت های اساسی و بزرگی باهم دارند. برای خرید موتور برق در خانه، کارگاه، مکان عمومی و... حالا باید فاکتورهای مختلف و مهمی را در نظر گرفت. در ادامه، با بررسی گام به گام ویژگی های فنی و جزییات هر دو مدل ژنراتور برق معمولی و موتور برق اینورتری نسل جدید، به شما کمک خواهیم کرد تا بتوانید بهترین گزینه را برای کاربری خود انتخاب کنید.

با توجه به موارد گفته شده در بالا، می‌توان فهمید که فرق ژنراتور برق معمولی و موتور برق اینورتر در کجاست؟ همه چیز بنا به نوع کاربری و مصرف دستگاه تعریف می‌شود؛ در صورت نیاز به یک موتور برق سایلنت و بی صدا با ابعاد کوچک و مهمتر از همه، کیفیت جریان برق خروجی بالا و درجه یک، مسلما ژنراتور برق اینورتری بهترین گزینه است. اما اگر به قدرت خروجی بالا علیرغم داشتن نوسان و همچنین کارکرد طولانی مدت و ممتد + قیمت مناسب نیاز باشد، موتور برق معمولی گزینه اول خواهد بود.

در هر صورت شما می‌توانید با مراجعه به فروشگاه آنلاین ابزار مارکت و مشاهده و مقایسه تمام محصولات به خرید موتور برق (ژنراتور) و یا خرید موتور برق اینورتری بپردازید و از مشاوره و راهنمایی تخصصی رایگان بهره ببرید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت موتور برق دیزلی و بنزینی میتوانید به بخش آموزه های ابزار مراجعه کنید و مطلبی که در این مورد قرار داده شده را مطالعه نمایید.