آموزش نحوه تعویض شمع خودرو
برخی از قطعاتی که در داخل خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند جزو قطعات مصرفی هستند و در بازه‌های زمانی مختلف نیاز به تعویض دارند؛ زیرا این قطعات به مرور زمان کارایی خود را از دست داده و منجر به اثر منفی روی عملکرد خودرو می‌شوند. شمع یکی از قطعات کاربردی در موتور خودرو است که وظیفه دارد جرقه لازم برای احتراق سوخت در محفظه سیلندر را فراهم کند. شمع‌ها به مرور زمان کارکرد خود را از دست داده و با توجه به اینکه به صورت مستقیم با موتور ماشین در تماس هستند، بر روی عملکرد آن تأثیر می‌گذارند. تعویض شمع خودرو یکی از اقداماتی است که افراد در صورت آشنایی با نحوه انجام آن، می‌توانند بدون نیاز به مراجعه به تعمیرگاه، آن را انجام دهند. به همین دلیل در این مطلب با نحوه تعویض شمع خودرو آشنا می‌شویم.
چرا باید شمع خودرو تعویض شود؟
یکی از مهم‌ترین اقدامات در نگهداری منظم از خودروها، تعویض شمع است که می‌تواند عملکرد موتور و عمر مفید آن را به میزان قابل توجهی بهبود دهد. از مهم‌ترین دلایل تعویض شمع خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش کارایی موتور: با توجه به اینکه شمع نقش اصلی و اساسی در احتراق را بر عهده دارد، تعویض آن می‌تواند کارایی موتور را افزایش دهد. شمع‌های کهنه یا فرسوده به مرور قدرت جرقه‌زنی خود را از دست می‌دهند که این موضوع باعث کاهش کارایی احتراق و عملکرد موتور ماشین می‌شود.
- کاهش مصرف سوخت: شمع‌های در صورتی که نو باشند، باعث بهینه‌تر سوختن مخلوط سوخت و هوای در داخل سیلندر می‌شوند که این موضوع منجر به صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود.
- کاهش انتشار آلاینده‌ها: شمع‌های فرسوده منجر به احتراق ناقص در موتور می‌شوند که نتیجه آن افزایش انتشار گازهای آلاینده و افزایش آلودگی هوا خواهد بود.
- افزایش عمر موتور: در صورتی که احتراق در داخل موتور به شکل مناسب و کارآمد صورت بگیرد، از سایش و پارگی بیش از حد در قطعات موتور جلوگیری کرده و منجر به افزایش عمر موتور می‌شود.
عوامل مؤثر بر طول عمر شمع خودرو کدام است؟
از مهم‌ترین عواملی که می‌توانند طول عمر شمع را تحت تأثیر قرار دهند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جنس الکترود شمع: برای ساخت الکترود شمع از آلیاژهای مختلفی استفاده می‌شود؛ نوع آلیاژ مورد استفاده تأثیر مستقیم در طول عمر این قطعه دارد. معمولا از مس، پلاتینیوم، ایریدیوم، نیکل و... در ساخت الکترود شمع استفاده می‌شود. در این بین شمع‌های پلاتینی از طول عمر بالاتری (100 هزار کیلومتر) در مقایسه با سایر انواع شمع‌ها برخوردار هستند.
- نحوه نگهداری از خودرو: توجه به نکاتی مانند تعمیر به موقع خودرو در زمان بروز مشکل، توجه به نوع و کیفیت سوخت مصرفی، بهبود راندمان موتور از طریق تنظیم دوره‌ای و... از مهم‌ترین عواملی هستند که طول عمر شمع را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
- برند شمع: در بازار انواع شمع از برندهی مختلف وجود دارد اما همه این محصولات از کیفیت بالا برخوردار نیستند. به همین دلیل در زمان خرید شمع باید محصولات بهترین برندها را خرید تا از طول عمر بالایی برخوردار باشند.
- سلامت سیستم احتراق خودرو: سیستم احتراق خودرو از اجزای مختلفی ساخته شده که می‌توان به کویل، سیستم اشتعال، سیستم سوخت‌رسانی و... اشاره کرد. توجه به سلامت و مراقبت از این اجزا می‌توان باعث افزایش طول عمر شمع‌ها شود.
چه زمان باید شمع خودرو را تعویض کرد؟
در مورد زمان تعویض شمع خودرو اختلافات زیادی وجود دارد و عددهای مختلفی به عنوان کیلومتر مناسب برای تعویض این قطعه ذکر می‌شود. به طور متوسط می‌توان گفت بهترین زمان برای تعویض شمع خودرو، هر 20 الی 30 هزار کیلومتر کارکرد است. با این حال در صورتی که یکی از نشانه‌های زیر را در زمان استفاده از خودرو مشاهده کردید، باید برایی تعویض شمع‌ها اقدام کنید:
- روشن نشدن خودرو: اگر ماشین استارت می‌خورد اما روشن نمی‌شود، به احتمال زیاد دلیل آن فرسوده شدن شمع‌ها است.
- افت قدرت خودرو: اگر در زمان رانندگی حس می‌کنید که خودرو دچار افت قدرت شده، ممکن است دلیل آن کثیف شدن شمع‌ها یا ضعیف شدن آن‌ها باشد.
- بالا رفتن مصرف سوخت: در صورتی که احساس کردید مصرف سوخت خودرو نسبت به قبل بیشتر شده، ه احتمال زیاد با تعویض شمع می‌توان این مشکل را حل کرد.
- دود کردن خودرو: وقتی که خودرو در زمان روشن بودن دود می‌کند، به این معنی است که احتراق ناقص انجام می‌شود؛ یکی از دلایل این موضوع می‌تواند مربوط به شمع‌ها باشد.
- لرزش خودرو: احساس لرزش در خودرو در زمان درجا کار کردن یا بد کار کردن موتور، یکی از نشانه‌های تعویض شمع خودرو است.
چطور شمع خودرو را تعویض کنیم؟
شمع خودرو جزو قطعات مصرفی است که پس از مدتی نیاز به تعویض پیدا می‌کند. تعویض کردن شمع خودرو فرایندی است که می‌تواند توسط افراد در صورتی که آشنایی کافی به مراحل آن داشته باشند و همچنین دسترسی به تعمیرکار دشوار باشد، انجام شود. مراحل تعویض شمع خودرو به شرح زیر است:
- اولین اقدام برای تعویض شمع خودرو، خاموش کردن موتور و اطمینان از خنک شدن آن به صورت کامل است.
- پس از خنک شدن موتور، کاپوت را باز کرده و قاب درب سوپاپ‌ها بر روی موتور را باز کنید.
- پس از باز کردن قاب، از آچار مخصوص شمع استفاده کرده و به آرامی شمع‌ها را باز و از محل قرارگیری خارج کنید.
- محل قرار گرفتن شمع‌ها را با استفاده از برس فلزی به خوبی تمیز کنید تا اثری از رسوب و سولفاته شدن دیده نشود.
- شمع‌های جدید را به آرامی در محل خود قرار داده و با استفاده از آچار مخصوص به آرامی آن‌ها را سفت کنید. در زمان سفت کردن شمع‌ها دقت کنید که نباید فشار زیادی به شمع‌ها وارد شود.
- پس از سفت شدن شمع‌ها در محل خود، قاب درب سوپاپ را ببندید.
کلام آخر در مورد تعویض شمع خودرو
شمع خودرو یکی از قطعات مصرفی و در عین حال بسیار مهم در موتور است که وظیفه ایجاد جرقه برای احتراق محلول سوخت و هوا در داخل سیلندر و به حرکت درآوردن پیستون‌ها را بر عهده دارد. شمع‌های خودرو به مرور زمان ضعیف شده و کارایی اولیه خود را از دست می‌دهند که ممکن است باعث افت عملکرد موتور، کاهش قدرت موتور، افزایش مصرف سوخت، افزایش انتشار مواد آلاینده و... شوند. به همین دلیل یکی از اقدامات مهم در تعمیر و نگهداری ماشین، تعویض شمع خودرو در بازه‌های زمانی مشخص به منظور جلوگیری از بروز این مشکلات و افزایش سلامت و عمر موتور است.
