کابل جوش چیست؟ ۵ ویژگی مهم برای خرید کابل جوشکاری
یکی از مهارت‌هایی که امروزه در اکثر صنایع و مشاغل کاربرد دارد، جوشکاری است؛ در واقع در بسیاری از صنایع از جوشکاری یکی از قسمت‌های اصلی چرخه تولید به حساب می‌آید. برای این کار از دستگاه‌های جوشکاری استفاده می‌شود که از قسمت‌های مختلف تشکیل شده است. یکی از قسمت‌های مهم و اصلی در دستگاه‌های جوشکاری، کابل جوش است که اصلی‌ترین وظیفه آن انتقال جریان لازم و ایجاد مدار الکتریکی است. با توجه به عبور جریان الکتریکی از کابل جوش، این کابل‌ها باید دارای یک سری ویژگی‌ها و قابلیت‌ها باشند که با استفاده از آن‌ها بتوان عمل جوشکاری را با دقت و کیفیت بالا انجام داد.
کابل جوش چیست؟
در یک تعریف ساده می‌توان گفت که رسانای الکتریکی برق جوشکاری به نام کابل جوش شناخته می‌شود. این کابل‌ها از یک سری رشته‌های مس به عنوان هادی ساخته شده که باعث می‌شود از انعطاف‌پذیری لازم برخوردار باشد. یکی از ویژگی‌های کابل جوش برخورداری از یک روکش بادوام است که معمولا از پلاستیک‌های مصنوعی یا طبیعی در رنگ‌های مختلف ساخته می‌شوند.
کابل جوش به نحوی طراحی می‌شود که واند در شرایط سخت عمل جوشکاری، دوام و مقاوم بالایی از خود نشان دهد. برخی از مدل‌های این کابل که از کیفیت بالایی برخوردار هستند می‌توانند در برابر سوختگی‌های صنعتی، روغن و اسید، نشت رطوبت، بریدگی و... مقاومت بالایی داشته باشند.
انواع کابل جوش براساس سایز
یکی از اصلی‌ترین ملاک‌های دسته‌بندی انواع کابل جوش، سایزبندی سطح مقطع آن است. بر این اساس انواع کابل جوش را می‌توان در دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:
- کابل جوش 12: این کابل دارای یک رشته کابل افشان جوشکاری با سطح مقطع 25 میلیمتر مربع است که به همین دلیل به نام کابل 25*1 شناخته می‌شود.
- کابل جوش 14: این کابل نیز یک رشته هادی از جنس مس و نوع افشان دارد که سطح مقطع آن 35 میلیمتر مربع است و به نام کابل 35*1 شناخته می‌شود. کابل جوش 14 را می‌توان پرکاربردترین نوع کابل جوش نامید.
- کابل جوش 16: به نام کابل 50*1 شناخته می‌شود که به معنی سطح مقطع 50 میلیمتر مربعی آن است. این کابل نیز از یک رشته هادی مسی از نوع افشان ساخته شده است.
- کابل جوش 18: کابل سایز 70*1 است که از یک رشته مسی با سطح مقطع 70 میلیمتر مربع ساخته شده است.
در انتخاب کابل جوش چه نکاتی باید مورد توجه قرار بگیرد؟
همانطور که اشاره شد یکی از قسمت‌های مهم در دستگاه‌های جوشکاری، کابل جوش است که وظیفه ایجاد کردن مدار الکتریکی و انتقال جریان الکتریکی مورد نیاز برای عمل جوشکاری را بر عهده دارد. به همین دلیل در زمان انتخاب کابل جوش مناسب برای دستگاه جوشکاری یک سری نکات و ویژگی‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد تا با انتخاب کابل مناسب بتوان کیفیت و دقت عمل جوشکاری را به میزان قابل توجهی افزایش داد. از مهم‌ترین ویژگی‌های مهم برای خرید کابل جوش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
قدرت کابل
به حداکثر میزان جریان الکتریکی کابل جوش می‌تواند از خود عبور دهد، قدرت کابل گفته می‌شود. به همین دلیل در زمان انتخاب کابل جوش بر اساس نوع جوشکاری و دستگاه مورد استفاده باید کابل با قدرت مناسب انتخاب شده و مورد استفاده قرار بگیرد.
طول کابل
یکی از ویژگی‌های مهم در خرید کابل جوش، طول آن است. طول کابل جوش با قدرت یا حداکثر جریانی که می‌تواند انتقال دهد، رابطه عکس دارد؛ یعنی هر چه طول کابل کمتر باشد می‌تواند جریان بیشتری را انتقال دهد. به همین دلیل برای خرید کابل جوش بر اساس قدرت مورد نیاز باید کابل با طول مناسب انتخاب شود.
درجه حرارت کابل
با توجه به جریانی که از کابل جوش عبور می‌کند، این کابل‌ها باید از مقاومت گرمایی بالایی برخوردار باشند. بر اساس درجه حرارتی که کابل می‌تواند تحمل کند، معمولا در سه نوع 75 درجه سانتیگراد (167 درجه فارنهایت)، 90 درجه سانتیگراد (194 درجه فارنهایت) و 105 درجه سانتیگراد (221 درجه فارنهایت) تولید و درجه‌بندی می‌شوند. به همین دلیل با توجه به نوع جوشکاری و شرایط محیطی باید کابل مناسب با تحمل حرارتی لازم را خریداری کرد.
جنس کابل
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم کابل جوش در زمان خرید، جنس آن است. به طور معمول از هادی مسی به عنوان رسانا در کابل جوش استفاده می‌شود. با اینکه مس هدایت‌کننده الکتریکی بسیار خوبی است اما با توجه به اینکه تا حدی در برابر جریان مقاومت دارد به دلیل مقاومت در کابل گرما تولید می‌شود. به همین دلیل در صورتی که کابل از سطح مقطع کمی برخوردار باشد، کابل بیش از حد گرم خواهد شد؛ از این رو باید کابل بر حسب نیاز با سطح مقطع مناسب انتخاب و خریداری شود.
روکش عایق
بر اساس نوع روکش عایق، کابل‌های جوش را می‌توان در سه دسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
- کابل TPR: این کابل‌های از روکش‌های عایق TPR ساخته می‌شوند که از کیفیت بالایی برخوردار بوده و مقاومت بالایی در برابر تغییرات دمایی دارند.
- کابل PVC: پرکاربردترین نوع کابل جوش به حساب می‌آید که به دلیل ساخته شدن عایق روکش آن از PVC از مقاومت بالایی برخوردار است.
- کابل نسوز: در ساخت عایق این نوع کابل از مواد نئوپرن استفاده می‌شود که به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت در فرایندهای جوشکاری که امکان افزایش دما در آن‌ها وجود دارد به کار گرفته می‌شوند.
کابل مناسب دستگاه جوش کدام است؟
همانطور که گفته شد کابل جوش به عنوان یکی از مهم‌ترین قسمت‌های دستگاه جوش، به منظور ارائه بهترین عملکرد خود باید دارای یک سری شرایط و ویژگی‌ها باشد. از مهم‌ترین ویژگی‌های کابل جوش مناسبب دستگاه‌های جوشکاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت و استحکام کافی در برابر سایش، کشش و اخگرهای حاصل از جوشکاری
- توانایی انتقال جریان با کمترین میزان افت ولتاژ (افت ولتاژ مجاز کابل جوش= 4 ولت)
- داغ نشدن در هنگام کار جوشکاری
- انعطاف‌پذیری و نرمی بالا به منظور آزادی عمل بیشتر جوشکار در حین کار
- برخورداری از طول مناسب به منظور جلوگیری از افت ولتاژ و افزایش دمای کابل
نکات ایمنی در استفاده از کابل جوش چیست؟
پس از انتخاب و خرید کابل جوش بر اساس ویژگی‌ها و پارامترهای اشاره شده، باید به این موضوع توجه کرد که در هنگام استفاده از کابل جوش باید رعایت یک سری نکات ایمنی در دستور کار قرار بگیرد. از مهم‌ترین نکات ایمنی در استفاده از کابل جوش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی کلیه تجهیزات پیش از استفاده
- خودداری از قرار دادن جسم سنگین روی کابل و جلوگیری از پیچ‌خوردگی آن حین کار
- خودداری از قرار دادن کابل روی لوله‌های گرمایش و محیط‌های دارای مواد قابل اشتعال
- بررسی پایانه‌های کابل جوش در منبع تغذیه و سفت کردن آن‌ها در محل پایانه
کلام آخر در مورد کابل جوش
کابل جوش در دستگاه‌های جوشکاری یکی از اجزای اصلی بوده که وظیفه دارد با عبور جریان و ایجاد مدار الکتریکی، شرایط لازم برای عمل جوشکاری را فراهم کند. با توجه به اینکه در زمان جوشکاری جریان نسبتا قوی از داخل کابل عبور می‌کند، این کابل‌ها باید از ویژگی‌هایی برخوردار باشند که بتوانند بدون به وجود آمدن مشکل، جریان لازم برای جوشکاری را فراهم کنند. به همین دلیل آگاهی و شناخت نسبت به انواع کابل جوش و ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن در زمان خرید کابل مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است.
