دستگاه لبه چسبان چیست و معرفی انواع لبه چسبان

پنل‌ها و ورق بزرگ چوب، MDF، لمینیت، چوب های روکش دار، پی وی سی و غیره... همیشه بعد از برش اولیه دارای لبه‌های سخت با پلیسه و ناهمواری نه چندان مناسب می‌شوند؛ ضمن اینکه متریال و مواد اولیه داخلی آنها نیز به دلیل این برش‌ها در معرض آسیب فیزیکی، رطوبت، آسیب های محیطی و... قرار می‌گیرند. برای زیباسازی و همچنین عایق کردن لبه قطعه و وسیله ساخته شده، باید یک نوار مخصوص و هماهنگ با قطعه را به طور دقیق روی آنها چسباند. برای این کار از ماشین لبه چسبان به انگلیسی Edge Banding Machine که گاهی به آن Edge Bander هم می‌گویند استفاده می‌شود.

در تعریف کلی نحوه کار دستگاه لبه چسبان، باید گفت که این ماشین نسبتا بزرگ و صنعتی، یک نوار بلند و مقاوم (همجنس یا غیر همجنس و همرنگ یا غیر همرنگ با قطعه کاری) را از طرف ورودی و نری دستگاه گرفته و در چند مرحله اتوماتیک به کمک چسب و غلتک های داخلی دستگاه، آن نوار را به لبه عرضی قطعه می‌چسباند و در نهایت قطعه را از خروجی ماشین بیرون می‌دهد. فرآیند چسباندن نوار لبه در این یونیت ها به طور کاملا دقیق، بدون خطا و کثیف کاری، به صورت اتوماتیک و با سرعت بسیار بالا انجام گرفته و بنابراین نتیجه نهایی، یک قطعه کامل شده، یکدست و تخته چوبی یا MDF زیبا، عایق شده و کاملا مستحکم و بدون زائده خواهد بود.

از دستگاه لبه چسبان برای کاربری‌ها و مشاغل بسیار زیادی استفاده می‌شود. بنا به جنس قطعه و جنس نوار که معمولا به چند دسته مثل نوار PVC پی وی سی، نوار ABS، نوار چوب نرم، نوار ملامینه و نوار چوب روکش دار تقسیم می‌شود، جایگاه کاری لبه چسبان نیز کاربری مخصوص خود را دارد. از جمله مشاغلی و پروژه‌هایی که باید از دستگاه لبه چسبان استفاده کنند می‌توان موارد زیر را نام برد:

• کابینت سازی
• مبلمان و تختخواب سازی
• انواع دکوراسیون داخلی
• میز، کمد، صندلی و لوازم خانگی و اداری
• درب و پنجره داخلی واحد و شرکت ها
• محفظه ها و درب ضد آب (سرویس بهداشتی، حمام و...)
• و...

حال که با نحوه کار این ماشین به طور کلی آشنا شده‌اید، به بررسی انواع دستگاه لبه چسبان می‌پردازیم. این گروه محصولات با توجه به ویژگی‌ها، طراحی و مشخصات فنی به چند گروه بندی اصلی تقسیم می‌شود:

• انواع دستگاه لبه چسبان از لحاظ ساختار
• انواع دستگاه لبه چسبان ااز لحاظ ایستگاه

انواع دستگاه لبه چسبان از لحاظ ساختار

طراحی و ساختار لبه چسبان تنوع بسیار زیادی در جهان و بازار دارد. اما تمام دستگاه های لبه چسبان به دو صورت ثابت یا قابل حمل (پرتابل) ساخته می‌شوند که هر کدام مزایا و مشخصات خود را دارند.

دستگاه لبه چسبان ثابت

ماشین لبه چسبان ثابت ابعاد بزرگی دارد و معمولا دارای چندین ایستگاه مختلف است. هر مدل لبه چسبان ثابت ممکن است برای کار با ضخامت نوارها از 0.4 میلی متر تا 3 میلی متر و یا عرض و پهنای نوار 10 تا 100 میلی‌متر مناسب باشد. هر چقدر سایز دستگاه بزرگتر باشد، نقاله کارگیر بلندتر و تعداد غلتک‌های بیشتری داشته، استفاده از آن صنعتی تر بوده و طول قطعه کاری و تخته چوبی که می‌تواند پوشش دهد و روی آن نوار بچسباند بزرگتر می‌شود. این مدل‌ها با توجه به سایز و ابعاد ماشین به 2 گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

• دستگاه لبه چسبان زمینی

این ماشین های غول پیکر در دو نوع کارگاهی و کارخانه‌ای ساخته شده و اغلب ابعاد بسیار بزرگی دارد. از این نوع ماشین لبه چسبان برای تخته ها و قطعات بزرگ در کارگاه ها و کارخانه‌های چوب بری و کابینت سازی استفاده می‌گردد. لبه چسبان زمینی معمولا به صورت تمام اتوماتیک و دارای 8 یا 9 ایستگاه مختلف و کامل است و می‌تواند با پانل های ضخیم با ضخامت بین 10 تا 60 میلی متر، طول های بلند قطعات کاری تا 50 سانتی متر و 1 متر و همچنین عرض تخته های چوبی تا 30 سانتی متر کار کنند. قدرت موتور و توان آنها بیش از 5000 وات بوده و با تغذیه تکفاز و سه فاز کار خواهند کرد و مخزن چسب آنها نیز بیش از 1 لیتر خواهد بود.

ماشین لبه چسبان زمینی تمام اتوماتیک و صنعتی می‌تواند با سرعت 10 تا 25 متر در دقیقه نوار را تغذیه کند و بند را روی یک تخته بچسباند. دستگاه فول اتومات لبه چسبان صنعتی معمولا هم می‌تواند به شکل مستقیم و صاف و هم به شکل منحنی لبه را روی قطعه بچسباند؛ همچنین دارای پمپ باد و پمپ مکش ذرات، گرد و غبار خواهد بود.

• دستگاه لبه چسبان رومیزی

نوع لبه چسبان میزی طبیعتا ابعاد کوچکتری نسبت به نوع زمینی دارد. مثلا اگر ماشین های بزرگ لبه چسبان صنعتی حدود 4 تا 5 متر طول، 1 متر عرض و 1.5 متر ارتفاع دارند، نوع دستگاه لبه چسبان رومیزی تقریبا به اندازه 1/2 یا 1/3 اندازه ابعاد گروه قبلی است. این مدل‌ها ممکن است تمام اتوماتیک نباشند و به صورت نیمه اتوماتیک ساخته شوند، به این معنا که احتمال دارد چند ایستگاه مختلف برشکاری ثانویه و پولیش را نداشته باشند. ضمن اینکه دستگاه لبه چسبان میزی شاید تنها بتواند در حالت مستقیم و یا تنها در حالت منحنی کار کند و هر 2 مکانیزم را به طور همزمان نداشته باشد.

توان موتور این گروه از 3000 وات تجاوز نمی‌کند و بازه تنظیم عرض نوار بین 5 تا 50 میلی متر خواهد بود و ضخامت نوار قابل استفاده در آنها بین 0.3 تا 3 میلی متر است. سرعت تغذیه نوار آنها در ماکزیمم و بیشترین حالت به 10 متر در دقیقه می‌رسد و مخزن چسب آنها هم فراتر از 1 لیتر نمی‌رود. در دستگاه لبه چسبان رومیزی نیمه اتوماتیک ممکن است پمپ باد و پمپ مکش گرد و غبار وجود نداشته باشد.

دستگاه لبه چسبان پرتابل (قابل حمل)

نوع دیگر از این ماشین ها که ابعاد کوچکتری دارند، نوع قابل حمل هستند که به آنها دستگاه لبه چسبان دستی یا دستگاه لبه چسبان اتویی نیز می‌گویند. وزن و اندازه این مدل ها برعکس دو تیپ قبلی طوری ساخته می‌شود که حمل و جابجایی آن برای کاربر آسان باشد. لبه چسبان پرتابل قدرت موتور متوسطی دارد و مکانیزم لبه زنی آن اتوماتیک نیست. کاربر ابتدا نوار روی قرقره ها و جایگاه مخصوص قرار داده و بعد از گرم کردن چسب پشت نوار، باید با کمک دست آن را روی لبه قطعه بچسباند. در آخر نیز خود باید سر و ته نوار را ببرد.

می‌توان حدس زد که ظرفیت مخزن چسب این ماشین ها هم بالا نیست و در بهترین حالت حدود 400 سی سی گنجایش چسب گرانول خواهند داشت. عرض نوار در این دستگاه ها بین 10 تا 40 میلی متر بوده و ضخامت نوار قابل مصرف در انواع پرتابل بین 0.4 تا 3 میلی متر است. سرعت نوار زنی با توجه به دستی بودن مکانیزم کاری در این گروه به حدود 5 متر در دقیقه می‌رسد و نیاز به دقت و تمرکز زیادی حین کار دارد.

انواع دستگاه لبه چسبان از لحاظ ایستگاه

ایستگاه های مختلف لبه چسبان و تنوع آنها یکی از مهمترین بخش‌های این ابزارهای صنعتی است. هر مدل ماشین لبه زن چوب و MDF با داشتن تعداد بیشتری از این مرحله و ایستگاه‌ها به تمام اتوماتیک شدن کار کمک می‌کنند و دقت و تمیزکاری نهایی را به مراتب بالاتر می‌برند. هنگام خرید دستگاه لبه چسبان، تعداد ایستگاه فاکتور بسیار مهمی و تاثیرگذاری خواهد بود. هر ایستگاه یا یونیت وظیفه مشخصی دارد که در عکس زیر شمای کلی از کار آنها می‌بینید. انواع ایستگاه در ماشین های لبه چسبان از قرار زیر است اما توجه کنید که ممکن است همه ماشین های لبه چسبان تمام این ایستگاه‌های را نداشته باشند:

• ایستگاه پیش پرداخت لبه:

اولین گذرگاه قطعه یا Pre-Milling که قبل از شروع پروسه، نقطه آغازین روی لبه قطعه را با کمک دو فک متحرک مخالف هم پرداخت کرده و برای نوار آماده می‌کند تا هر قطعه از هر نوع لب پریدگی و پلیسه برش عاری شود.

• ایستگاه ضد چسب:

همزمان با پلیسه گیری اولیه لبه، بر روی قسمت هایی از سطوح قطعه که نباید چسب بخورند، یک اسپری مایع ضد چسب پاشیده می‌شود تا حین کار نوار زنی، این سطوح دچار آلودگی و چسبندگی نشوند.

• ایستگاه گرم کن چسب:

در ماشین های تمام اتوماتیک و پروژه‌هایی که در محیط و آب و هوای سرد کار می‌کنند، ممکن است چسب در ساعات طولانی کار، کمی خشک شود. ایستگاه گرم کن طبق نیاز کاربر و قطعه، چسب را قبل از شروع کار گرم و آماده می‌کند.

• ایستگاه چسب زن:

این مجموعه ایستگاه به نام یونیت چسب زن Gluing Unit روی تمام دستگاه های لبه چسبان وجود دارد. سیستم پیش برنده، نوار را از بالا و پایین به سمت جلو هدایت می‌کند؛ سپس سطح داخل نوار آغشته به چسب می‌شود؛ بعد از برش توسط تیغه و گیوتین دستگاه و اندازه گیری اولیه نوار، غلتک ها به قسمت لبه نوار می‌چسبد و آن را به قطعه متصل می‌کند. این مرحله اولیه چسباندن نوار است.

• ایستگاه فشار:

مجموعه‌ای از غلتک ها و رولر های فلزی یا پلاستیکی که بعد از چسبیده شدن اولیه نوار، در طول حرکت به آن فشار می‌آورند تا چسب به خوبی با هر دو سطح تماس برقرار کند.

• ایستگاه سر و ته زن:

دو لبه ابتدایی و انتهایی نوار بعد از چسبانده شدن لبه اضافه دارند که توسط یک تریمر تکی جابجا شونده و یا یک تریمر دوتایی با 2 تیغه جداگانه، قطع می‌شوند.

• ایستگاه بالا و پایین زن اولیه (تریم سخت)

بعد از لبه چینی آغاز و پایان نوار، نوبت به لبه های بالا و پایینی می‌رسد. این قسمت دو مرحله دارد که در مرحله اول، تریمر سخت بالا و پایین نوار را چیده و هم‌سطح قطعه می‌کند.

• ایستگاه بالا و پایین زن نهایی (تریم نرم)

در مرحله دوم بالا و پایین زن، تیغه هایی به صورت زاویه دار، ضمن چین لبه ها و پلیسه های ریزتر عرض نوار، آنها را پرداخت کرده و روی قطعه می‌خوابانند.

• ایستگاه گوشه زن

مثل مرحله بالا و پایین زن، ایستگاه کرنر زنی یا گوشه گیر، هر چهار گوشه لبه نوار را روی قطعه صاف و هم سطح می‌کند.

• ایستگاه پرداخت (لیسه زن)

هر دستگاه لبه چسبان ممکن است یک یا دو ایستگاه لیسه زن اولیه و ثانویه داشته باشد. در بخش لیسه زنی، دو اسکرپر با زاویه و به صورت مورب شروع به صاف کردن نهایی لبه های عرضی و تمیز کردن آنها می‌کنند و اضافات حتی خیلی کوچک چسب را از بین می‌برند. در صورت داشتن مرحله دوم لیسه زنی نرم و نهایی، پرداخت دوم با تغییر زاویه روی سطح قطعه و همراستا با پایین و بالای لبه قطعه انجام می‌گیرد.

• ایستگاه شیار زن و طرح زن

در برخی ماشین های لبه چسبان، یک یا دو تیغه طرح زن قرار دارد که بنا به نیاز کاربر می‌توان روی نوار به شکل دلخواه شیار سطحی و طرح های مختلف ایجاد کند.

• ایستگاه پولیش و جلادهی

آخرین ایستگاه در هر دستگاه لبه چسبان، بخش پولیش و پرداخت نهایی است که هم سطح را تمیز کرده و هم با اسپری ضد چسب، اضافات بیرونی و آلودگی ها را پاک می‌کند.

دقت داشته باشید که به جز توان و ابعاد خود دستگاه و همچنین سایز قطعه گیر، عوامل بیرونی نیز ممکن است روی کیفیت کار تاثیر بگذارند. به طور کلی برای گرفتن بهترین نتیجه و راندمان بهتر است نکات زیر را هم در نظر داشته باشید:

- سعی کنید برش اولیه قطعه توسط اره برشکاری قبل از نوار زنی به صورت زاویه 90 درجه و مستقیم باشد. برش با زاویه کج و مورب باعث پایین آمدن راندمان ماشین لبه چسبان خواهد شد.

-مواد مصرفی داخل دستگاه لبه چسبان مثل نوار و چسب را همیشه هماهنگ با دفترچه راهنما و همچنین جنس قطعه کار تهیه کنید. مواد اولیه بی کیفیت و متفرقه نتیجه خوبی نخواهند داشت.

- حرارت و رطوبت محیط می‌تواند روی کیفیت چسب، کیفیت قطعه و مراحل نصب لبه تاثیر بگذارد. معمولا دمای اتاق و رطوبت طبیعی نه زیاد و کم بهترین شرایط خواهد بود. اما بازه دمایی چسب و بازه رطوبت قابل کار روی مواد و مشخصات دستگاه نوشته می‌شود.

- محیط کاری و بخش کارگیر دستگاه لبه چسبان خصوصا بخاطر داشتن چسب باید عاری از هر گونه گرد و غبار باشد. حتی کمترین خاک و گرد روی پروسه چسب زنی تاثیر منفی می‌گذارد. برای پاک کردن محیط می‌توانید از دستگاه مکش و مکنده گرد و غبار استفاده کنید.

- هر نوع نواری به درد هر قطعه کاری نمی‌خورد. نوارها هر کدام مزایا و معایب خود را خواهند داشت. به طور مثال نوار PVC ارزانتر است، دوام بالایی دارد و نیاز به پرداخت نهایی ندارد؛ اما به خوبی تمیز نمی‌شود و اگر لکه دار شد باید آن را دوباره تعویض کرد. طبق همین الگو، نوار چوب روکش دار، نوار لمینت و نوار چوب نرم و ABS نیز باید در جایگاه درست خود استفاده شوند.

-یکی از مشکلات عدیده بعد از چسباندن لبه قطعات چوبی و MDF، برجسته شدن و ورآمدن لبه است. این مشکل در صورتی به وجود می‌آید که:

• از مواد مصرفی مثل چسب و نوار بی کیفیت استفاده شده باشد.
• پروسه لبه زنی به خوبی انجام نشده باشد.
• رول و غلتک های دستگاه مشکل پیدا کرده باشند.
• نوار لبه زن پرداخت نهایی نشده باشد.

برای جلوگیری از ورآمدن نوار، تمامی این موارد باید بررسی شوند و این احتمال وجود دارد که دستگاه به سرویس و تعمیرات دوره ای نیاز دارد.

در این مقاله بررسی کردیم که لبه چسبان چیست و چه انواعی دارد؟ کاربری دستگاه لبه چسبان در کجاست و چه مشاغلی به یک ماشین لبه چسبان نیاز دارند. فهمیدیم که انواع این ماشین ها بسیار با هم متفاوت هستند؛ دستگاه لبه چسبان ثابت و رومیزی، لبه چسبان پرتابل و لبه چسبان اتوماتیک و نیمه اتوماتیک هر کدام باید در پروژه ها و فرآیندهای مناسب خود استفاده گردند.

شما می‌توانید جهت مشاوره و راهنمایی تخصصی و فنی رایگان در مورد این دستگاه ها و خرید دستگاه لبه چسبان در انواع مختلف به فروشگاه آنلاین ابزار مارکت مراجعه کنید.