معرفی دستگاه اره مویی برقی و کاربرد آن
اگر یک چوب کار، سازنده آثار هنری، کابینت ساز یا استاد کار نجاری باشید، بدون شک میدانید اره مویی برقی چیست؟ این ابزار برای برخی مشاغل و پروژه های برشکاری چوب، فلز و... یک دستگاه اصلی است. کاربرد اره برقی مویی در برش زدن سفارشی و دلخواه برای ساخت هنری و تزیینی وسایل، بدلیجات چوبی، جواهر سازی، معرق کاری و... دیده میشود. اما میدانید به طور دقیق انواع اره مویی برقی چیست؟ کدام کارهای خانگی و کارگاهی به این ابزار نیاز دارند؟ و کاربرد اره مویی به طور مشخص در کدام پروژههای برشی است؟ چطور میتوان در بین تمام مدلهای بازار و هنگام خرید اره مویی برقی به مدل و محصولی مناسب رسید؟ در این مطلب آشنایی با اره مویی برقی و انواع آن بررسی میگردد.
اره مویی برقی چیست؟
در یک تعریف کلی، اره مویی برقی Scroll Saw Machine به دستگاهی رومیزی گفته میشود که به کمک یک تیغه باریک و یک میز کار، انواع قطعاتی چون چوب، فلز، پلاستیک، شیشه و غیره... نازک را با طرح و شکل دلخواه و سلیقه کاربر برش میزند. اره مویی برقی دارای یک قسمت موتور، یک میز کار، یک قسمت مکانیکی حرکت دهنده، یک قسمت کارگیر با تیغه است که قطعه کاری در این قسمت تیغه دار قرار گرفته و با حرکت دادن آن توسط دست کاربر روی میز دستگاه، به کمک تیغه، عمل برش انجام میشود.
مکانیزم برشکاری این دستگاه بسیار شبیه به اره فلکه (نواری) است، اما بدون شک اره مویی برقی به درد همه کاربران برشکاری با چوب و... نمیخورد! چرا که برخلاف اره نواری، تیغه دستگاه اره مویی بسیار نازک، کوچک و حساس است. ابعاد دستگاه نیز چندان بزرگ نبوده و تنها برای برش قطعات و ورق های نازک و ایجاد نقش و نگار توسط هنرمندان به شکل دلخواه در جهات متفاوت روی یک قطعه کوچک استفاده میگردد. در واقع وظیفه اصلی این دستگاه، تنها ایجاد برش بر اساس الگو و ایجاد شیارهای بسیار ریز و کوچک و کاملا دقیق تزیینی و کنترل شده بوده و اره مویی یک دستگاه برشکاری سخت و اولیه نیست.
کاربرد اره مویی برقی چیست؟
حتما تا بحال بسیاری از نقش ها و طراحی ها روی قطعات چوبی و وسایل تزیینی خانه، جواهر و بدلیجات، برش های ریز با نگاره های مختلف، نوشتار و شکل هندسی و... اینجور طراحی ها را دیدهاید. تمام این نقش ها و نگارهها طبق الگو و طرح قبلی روی انواع قطعات، با کمک دستگاه اره مویی انجام میشود. به طور خلاصه کاربرد اره مویی برقی در موارد زیر دیده میشود:
- منبت کاری
- تزیینات روی چوب، فلز، پلاستیک، شیشه و...
- طرح زنی روی مبل و کابینت
- ساخت لوازم و بدلیجات چوبی
- معرق کاری
- شیار زنی
- برش منحنی و خاص روی قطعات
- برشکاری فوق دقیق و حساس
- ایجاد نقش و نگار سفارشی روی وسایل (اسم، چهره، شکل هندسی و...)
- و...
اجزای مختلف اره مویی برقی چیست؟
هر اره مویی برقی در هر مدل و ساختاری که ساخته شود، دارای چند قسمت مشترک و اصلی است. از اجزاء اره مویی برقی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- موتور:
موتور اره مویی برقی برعکس بسیار از اره های برشکاری با توان بسیار بالایی ساخته نمیشود. معمولا موتور یک اره برقی بین 100 تا 300 وات قدرت دارد و همین مقدار توان خروجی برای بالا و پایین کرد تیغه نازک اره و نفوذ دادن آن در دل قطعه کاری نازک کافی خواهد بود.
- کلید پاور خاموش / روشن:
کلید پاور نیز مسلما جزو اصلی تمام اره مویی ها است. در برخی مدلها سوییچ به صورت کلید دو پل با 2 دکمه خاموش و روشن ساخته شده و در برخی دیگر به شکل تکی یا به صورت چرخان وجود دارد.
- دیمر سرعت:
تمام اره مویی برقی ها دارای یک دیمر تنظیم سرعت هستند که با توجه به نوع تیغه، جنس قطعه و الگوی برش توسط کاربر، باید این سرعت طبق اندازه صحیح خود تنظیم شود. دامنه سرعت بالا و پایین شدن (حرکت رفت و برگشتی تیغه) در یک اره مویی برقی معمولا بین 500 تا 2000 بار در دقیقه است.
- تیغه گیر و تیغ اره:
تیغه اره مویی در چندین سایز و حالت مختلف ساخته میشود. بر اساس مدل برشی، پهنای برش ، جنس قطعه و طرح و الگوی برش، تیغه نیز باید کاملا مناسب با کار فرد انتخاب گردد. طول تیغه اکثر اره مویی برقی ها در بازار، به طور استاندارد در اندازه 5 اینچ یعنی 127 میلی متر تا 134 میلی متر ساخته میشود. این تیغه توسط سیستم تیغ گیر دستگاه که متشکل از چند بلبرینگ و گیره است مهار میشود.
- بازوی کارگیر:
هر دستگاه اره مویی برقی دارای 2 عدد بازوی موازی و بلند فولادی است که از بالا و پایین تیغه را نگه میدارند. در واقع این دو بازوی متحرک هستند که به موتور متصل بوده و تیغه را به صورت بالا/پایین حرکت میدهند. بازوی بالایی روی میز کار و قطعه کاری بوده و بازوی پایینی از زیر میز کار رد شده است.
- میز کار:
میز کاری اره مویی برقی عوض بزرگی از این دستگاه است که عرض و طول زیادی دارد. جنس این میز معمولا از چدن سخت کاری شده بوده و میتواند در سرتاسر خود یک قطعه کاری بزرگ را نگه دارد. طول میز اره مویی حداقل 400 میلی متر و عرض آن نیز از حدود 200 میلی متر به بالاتر ساخته میشود.
- بدنه و پایه دستگاه:
در کنار این بخشهای اصلی و کاری دستگاه، پایه ها و بدنه دستگاه قرار دارند. معمولا قسمت مکانیکی و موتور در داخل بدنه قرار گرفته و پایهها نیز به صورت چهارتایی با فناوری بدون لغزش و لرزش در کار با روکش های لاستیکی و رابری ساخته میشوند.
- سایز اجزاء و امکانات اره مویی برقی:
غیر از موارد گفته شده، در اکثر اوقات چند آپشن و اعضای جانبی دیگر هم در این دستگاه ها وجود دارد. مواردی مثل چراغ LED روشن کننده سطح کار، مکنده و دمنده گرد و خاک، مهره تنظیم کشش تیغه، خروجی خاک اره و گرد و غبار، دیمر تنظیم سرعت، تنظیم کننده شیب میز کار و... که ممکن است همهی آنها روی انواع مدلها وجود نداشته یا در صورت وجود، با شکل و طراحی متفاوتی ارائه شوند.
انواع و اقسام اره مویی برقی
در یک نگاه ظاهری تمام اره مویی برقی ها غیر از ابعاد کوچک و بزرگ دستگاه، به صورت یک شکل دیده میشوند؛ اما امروزه در جهان صنعت و بازار انواع اره مویی برقی وجود دارد که در مکانیک کار و طراحی فنی بازوها کاملا متفاوت اند. در واقع هنگام خرید اره مویی برقی بهتر است با این دسته بندی و انواع آشنا باشید.
اره مویی برقی تک بازو C-Arm
قدیمی ترین مکانیزم ساخت و نحوه کار اره مویی برقی نوع تک بازو یا C-Arm است. این مدل اولین نسل اره مویی برقی پیشرفته و امروزی بوده که 2 بازوی بزرگ آن در واقع به صورت یکپارچه و یک تکه ساخته میشود. اره مویی برقی بازو C در ساختمان خود دارای یک میله بلند داخلی و خمیده به شکل حرف سی C انگلیسی است که دو سر این میله خم شده و از بالا و پایین دستگاه به شکل دو سر بازوی قسمت تیغه گیر بیرون آمده است.
این میله بزرگ در داخل بدنه روی یک لولا و صفحه لغزان سوار است و این لولای لغزان به موتور متصل است. با چرخش موتور، صفحه لغزان و سپس تمام این میله عقب و جلو میرود و باعث میشود تیغه به بالا و پایین حرکت کند. بزرگترین مشکل نوع مکانیزم بازوی C شکل این است که هنگام حرکت موتور و ابزار گیر، تیغه همزمان با بالا و پایین رفتن، کمی به جلو عقب هم میرود. این حرکت عقب/جلو روی برش زنی فوق دقیق با تیغه فوق باریک و یا قطعه کاری حساس مشکل ایجاد میکند و ممکن است پروسه باعث خطای برش شود.
اره مویی برقی بازو موازی Parallel
نسل بعدی اره مویی به شکل 2 بازوی موازی طراحی شده که به نام اره مویی برقی Parallel شناخته میشود. در این مدل، دیگر خبری از یک بازوی یکپارچه نیست؛ بلکه دو بازوی بالا و پایین دستگاه توسط یک میله مرکزی و سوم به کمک 2 لولا به موتور وصل هستند. با حرکت موتور، لولاها توسط میله به حرکت در میآیند و سپس دو بازو نیز حرکت میکنند. این مکانیزم باعث بالا/پایین شدن هر دو فک رویی و زیرین، تیغه گیر را به طور همزمان و بدون هیچگونه حرکت اضافه در اره مویی حرکت میدهد.
بسیاری از اره مویی های با قیمت ارزان در جهان با این روش ساخته میشوند و در این گروه دیگر مشکلات مدل قدیمی تک بازو دیده نمیشود. ساختمان ساده آنها برای تعمیر و نگهداری نیز مناسب است. اما بزرگترین مشکل اره مویی برقی بازو مواری این است که وزن بازوهای سنگین روی تیغه سوار است و در صورت داشتن موانع حین برشکاری روی قطعات یا تیغه های خیلی باریک، احتمال شکستن تیغه و پاره شدن آن وجود دارد.
اره مویی برقی بازو موازی دوبل Parallel Link
جدیدترین اره مویی برقی در بازار با 2 بازوی موازی اما به صورت دوبل و لینک شده بههم ساخته شده است. دلیل طراحی این مدل دقیقا رفع مشکلات نوع قبلی یعنی حذف کردن وزن بازوها روی تیغه هنگام حرکت است. در نسل جدید اره مویی برقی، دو نگهدارنده لولایی به سر و نوک 2 بازوی دستگاه اضافه شده و هنگام حرکت موتور، با کمک یک سیستم حرکت دهنده متحرک داخلی (شامل چندین لولای داخلی متصل به هم) بجای حرکت کردن کل بازوها، تنها این دو سر کارگیر کوچک حرکت خواهند کرد.
این مکانیزم کمک میکند تا حرکت تیغه روان تر، بدون هیچ تلرانس و انحراف و بدون خطر پاره شدن و شکستن تیغه حین برش، انجام شود. اما بزرگترین مشکل این نسل پیشرفته اره مویی برقی این است که سیستم تیغه گیر آن بسیار پیچیده تر از 2 مدل قبلی است و برای همین جهت تعمیر به دانش فنی و تکنسین نیاز دارد. ضمن اینکه فرآیند ساخت طولانی تری داشته و قیمت نهایی آنها به همین دلیل بالاتر میرود و از دو گروه قبل گرانتر است.
تیغه مورد نیاز برای اره مویی برقی چیست؟
همانطور که بالاتر اشاره شد، تیغه های اره مویی برقی با طول حدود 5 اینچ یا به طور دقیق تر بین 127 تا 140 میلی متر ساخته میشوند. اما بزرگترین تفاوت در این تیغهها شکل کلی و طراحی دندانه های آنهاست و از این لحاظ تیغ اره مویی اشکال و تنوع بسیار زیادی در دنیا دارد. به طور کلی تیغه اره مویی برقی به 2 دسته تقسیم میگردد:
- تیغه پین دار
- تیغه بدون پین (سر تخت)
تیغه اره مویی برقی پین دار
به مدلهای قدیمیتر تیغه اره مویی گفته میشود که دو لبه اول و آخر تیغ در نقاط اتصال به دستگاه دارای پین نگهدارنده است. تیغ پین دار اره مویی نسبت به مدلهای جدیدتر بدون پین دارای پهنای بیشتری است، برای برش های کوچک و دقیق مناسب نیست و اکثر آنها جنس خیلی خوبی ندارند. از جهان امروز صنعت، استفاده از این نوع تیغه کم و کمتر شده است.
تیغه اره مویی برقی بدون پین (سر تخت)
این مدل تیغهها که به نام سر تخت Flat End یا Plain End شناخته میشوند، بیشترین سهم بازار را در لوازم جانبی اره مویی تشکیل داده و انواع بسیار زیادی دارند. نوک ابتدایی و انتهایی این تیغه ها پین نداشته به صورت فلت در قسمت تیغه گیر اره مویی برقی قرار میگیرند. انواع تیغه اره مویی بدون پین به شکل و طراحی خود تیغه، نوع آج و جنس قابل برش با آن ربط دارد. هر کاربری باید بنا به نیاز خود تیغه درست را انتخاب کند. مهمترین و محبوب ترین مدلهای تیغه اره مویی برقی بدون پین به شرح زیر است:
- تیغه ساده نازک
معمولی ترین تیغه اره مویی برقی که از آج های یک طرفه بدون فاصله تشکیل شده و برای برش نه چندان فوق دقیق انواع چوب نرم، چوب چند لا و... مناسب است. این تیغه ها برای گوشهها و فضای بسته برش رو قطعه پیشنهاد نمیشوند.
- تیغه تک دندانه Skip Tooth
نوع پیشرفتهتر از مدل ساده که تعداد دندانه کمتری داشته و بین هر آج دارای فاصله است. از این نوع برای مصارف چوب سخت و متوسط استفاده شده و تیغه تک آج میتواند در سرعت بالا کار کند و بار برداری آنها نیز قابل قبول است.
- تیغه دو دندانه Double Skip
نسل پیشرفتهتر از مدل قبلی که دارای دو آج جفت نزدیک به هم قبل از یک فضای خالی و فاصله روی بدنه تیغه است. این مدل تیغ اره مویی برقی انتخابی ایدهآل برای چوب نرم بوده و با سرعت بالا، بعد از برشکاری سطح صاف و یکدستی را ارائه میدهد.
- تیغه دوطرفه (تاجی)
تیغه اره مویی برقی تاجی Crown یا تیغ دو طرفه به مدلی گفته میشود که با نظم خاصی هم دندانه رو به بالا و هم دندانه رو به پایین دارد. در نتیجه میتواند در هر بار رفت و برگشت تیغ، کار برش را بجای تنها یک سمت، در هر دو سمت انجام دهد.
- تیغه مارپیچ Spiral
به نوعی گفته میشود که انگار یک تیغه تخت و صاف بوده اما هنگام ساخت تاب خورده و پیچانده شده است. تیغ اره مویی برقی مارپیچ توانایی برش در تمام زاویهها بصورت 360 درجه را دارد و برای همین نیاز نیست تا کاربر در حین برش دادن و صاف کردن یک بخش خاص، قطعه کاری را بچرخاند. همین مدل تیغه به تنهایی دارای چندین مدل با نوع آج مختلف و جهت برشکاری جنس های متفاوتی است.
- تیغه فلز بر
این مدلها در ظاهر شبیه به نوع ساده نازک چوب بری هستند، اما با دندانههای ریز و از جنس فولاد تندبر سخت کاری شده HSS تولید میشوند. تیغه فلز بر اره مویی میتواند TPI یا «تعداد آج در اینچ» بسیار متنوعی داشته باشد که باعث میشود تعداد کلی دندانههای آن فرق کند و برای برش فلز آهنی و غیر آهنی به کار رود.
- تیغه الماسه
مدلی خاص از تیغه اره مویی برقی که با نوک الماسه روی آج ها و پوشش پور الماسه ساخته شده برای برش قطعات بسیار حساس مثل شیشه کاربرد دارد. عرض این تیغهها بسیار باریکتر از مدلهای چوب بر و فلز بر است.
آیا معرق کاری با اره مویی امکان پذیر است؟
احتمالا میدانید که هنر معرق کاری عبارت است از بریدن و چینش دقیق چندین قطعه چوبی، سنگی و... ریز و کوچک در کنار هم و ساختن یک طرح و وسیله زیبا به صورت کلی است. از آنجا که کاشیها و قطعات کوچک معرق کاری طبق الگو و طرح از قبل کشیده شده، باید به صورت فوق دقیق و کاملا تمیز و طریف برش بخورند تا در کنار هم به خوبی چیده شوند، به همین جهت یکی از بهترین دستگاه ها برای معرق کاری اره مویی برقی است. این دستگاه با توجه به نوع تیغه میتواند تمامی چوب های نرم، سخت، روکش دار، حساس و طرح دار را طبق سلیقه و نیاز کاربر و بدون آسیب برش دهد و با سطحی صاف، قطعه کوچک معرق را آماده اتصال و ترکیب نهایی کند.
کلام پایانی آشنایی با انواع اره مویی برقی
همانطور که میدانید، برای هر پروژهای باید دستگاه برش مناسب آن کار را تهیه کرد. حالا که فهمیدیم اره مویی برقی چیست؟ مسلما برای شما هم مشخص شده که کاربرد اره مویی در کجاست؟ و چه کاربرانی باید از آن استفاده کنند.
شما میتوانید برای خرید اره مویی برقی در انواع مختلف با سایز تیغه گوناگون از برندهای معتبر ایرانی و خارجی با پشتیبانی و مشاوره فنی قبل از خرید به فروشگاه ابزار مارکت مراجعه کرده و محصول مورد نظر خود را انتخاب کنید.