چرخ متر چیست؟ بررسی مزایا، کاربرد و عملکرد آن
انواع متر دستی یا متر لیزری از جمله ابزارهای بسیار پرکاربرد و ضروری در هر کارگاه یا خانه‌ای است که به وسیله آن اندازه‌گیری فواصل مختلف به راحتی انجام می‌شود. ولی فرض کنید قصد اندازه‌گیری متراژ یک زمین بزرگ یا فاصله بین دو ساختمان را دارید. در این صورت واضح است که استفاده از مترهای معمولی دیگر جواب‌گو نخواهد بود. کلید حل این مشکل استفاده از چرخ متر است. چرخ متر ابزار اندازگیری حرفه‌ای و صنعتی است که برای اندازه‌گیری فواصل بسیار طولانی کاربرد دارد. در این مقاله از ابزارمارکت، قصد داریم به انواع چرخ متر، کاربرد چرخ متر و مزایای استفاده از آن، و به طور کلی به صفر تا صد چرخ متر بپردازیم تا به طور کامل با این ابزار آشنا شوید.
چرخ متر چیست؟
همانطور که اشاره شد، چرخ متر ابزاری کاربردی برای اندازه‌گیری مسافت‌های طولانی می‌باشد. ساختار این ابزار بسیار ساده است و تنها با حرکت کردن و چرخاندن چرخ روی زمین، شمارنده میزان چرخش چرخ را محاسبه می‌کند و سریعا آن را به فاصله تبدیل می‌کند. بعد از محاسبه فاصله طی شده، این مقدار روی نمایشگر نشان داده می‌شود. چرخ مترها معمولا تا 10 کیلومتر را می‌توانند اندازه‌گیری کنند و به همین دلیل عمدتا در مصارف صنعتی استفاده می‌شود و برای مصارف خانگی کاربرد کمتری دارند. امروزه چرخ مترها معمولا دقتی برابر با ±0.1 متر دارند که دقتی چشمگیر برای اندازه‌گیری‌های طولانی به حساب می‌آید.
اجزای تشکیل دهنده چرخ متر چیست؟
- چرخ: از جمله بخش‌های اصلی چرخ متر که امکان حرکت آسان و اندازه‌گیری را می‌دهد. به طور معمول چرخ دارای قطر 4 تا 15 اینچ است ولی ممکن است مدل‌هایی با قطر بیشتر نیز پیدا شود.
- دسته: دسته در واقع همان بدنه چرخ متر است و معمولا دارای جنس آلومینیومی یا فایبرگلاس می‌باشد که جنس فایبرگلاس مقاوم‌تر است. استفاده از این متریال برای دسته چرخ متر، علاوه بر مقاومت و استحکام بدنه، منجر به وزن کم و سهولت در حمل و نقل آن نیز می‌شود. دسته چرخ مترها معمولا از نوع تلسکوپی است تا بتوان طبق نیاز ارتفاع چرخ متر را تنظیم کرد. در بعضی از مدل‌ها دسته به صورت تاشو می‌باشد که منجر به سهولت در جمع کردن و نگهداری از چرخ متر می‌شود.
- دستگیره: دستگیره چرخ متر در انتهای دسته قرار می‌گیرد و برای کنترل بهتر و هدایت ابزار کاربرد دارد. دستگیره‌ها معمولا دارای روکش TPR می‌باشند تا از خستگی و تعریق دست جلوگیری کنند.
- شمارنده: شمارنده وظیفه شمارش میزان چرخش و محاسبه مسافت را دارد. این قطعه در بعضی از مدل‌ها به صورت مکانیکی است و در مدل‌های دیگر نیز به طور سنسور یا لیزر می‌باشد که شمارش را پیشرفته‌تر و دقیق‌تر انجام می‌دهد.
- نمایشگر: از دیگر اجزای چرخ متر که عضوی مهم به حساب می‌آید، نمایشگر است. این بخش چرخ متر می‌تواند به صورت آنالوگ یا دیجیتال باشد و بسته به ظرفیت اندازه‌گیری چرخ متر، معمولا از 4 رقم به بالا دارد. نمایشگر بر روی دستگیره یا در کناره چرخ و یا حتی هر دو این مکان‌ها قرار می‌گیرد.
- دکمه ریست یا صفر کننده: این دکمه کنار نمایشگر تعبیه می‌شود و برای صفر کردن مقادیر اندازه‌گیری کاربرد دارد.
- جک کمکی یا اهرم ترمز: جک کمکی از دیگر اعضای کاربردی به شمار می‌رود که در بیشتر چرخ مترها قابل مشاهده است. جک کمکی برای توقف و ساکن کردن چرخ متر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد چرخ متر چیست؟
چرخ متر ابزاری بسیار کاربردی در صنایع مختلف است. در این بخش به کاربردهای مختلف این ابزار می‌پردازیم تا درک بهتری از موقعیت‌های استفاده از آن داشته باشید.
صنعت ساختمان و نقشه برداری
صنعت ساختمان و نقشه برداری یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های استفاده از چرخ متر است. در این صنایع معمولا از چرخ‌متر برای اندازه‌گیری فاصله بین دو سازه، مساحت و متراژ زمین و کف، بررسی مساحت سازه طبق نقشه، بررسی مسیر دیوارکشی و... استفاده می‌شود.
حمل و نقل
اندازه‌گیری فواصل مسیر برای ریل کشی قطار یا خط کشی و اندازه‌گیری مسیر‌های پیاده‌روی و حمل و نقل نیز از دیگر کاربردهای چرخ متر به حساب می‌آید.
کشاورزی و باغبانی
از دیگر محل‌های کاربرد چرخ متر می‌توان به کشاورزی و باغبانی اشاره کرد. اندازه‌گیری مساحت زمین کشاورزی برای بذرپاشی و یا تقسیم‌بندی زمین از جمله کاربردهای این ابزار در صنعت کشاورزی و باغبانی است.
بعد از بررسی کاربرد کلی چرخ متر، کمی دقیق‌تر می‌شویم و به کاربرد هر سایز چرخ متر نیز می‌پردازیم. در موارد بالا بیشتر کاربردهای پر استفاده و صنعتی چرخ متر معرفی شد، ولی در موارد زیر که به کاربرد هر سایز می‌پردازیم، استفاده‌های متفاوت‌تر و گاهی خانگی آن نیز به چشم می‌خورد:
- 4 تا 6 اینچ: نقاش‌ها، دکوراتورها، مشاورین املاک، موکت‌کاران، تعمیرکاران، کارهای فنی خانگی، معماران و...
- 6 تا 12 اینچ: لوله کشان، باغبانان، جاده‌سازی، تعمیرات خارج از خانه، تعمیرات کف و سقف خانه، نرده کشی و...
- 15 اینچ به بالا: صنایع ساخت و ساز، کشاورزان، دیوارکشی، نرده کشی محیط‌های وسیع، ریل کشی، نقشه برداری و...
انواع چرخ متر کدام است؟
- چرخ متر آنالوگ: این مدل قدیمی‌ترین نوع چرخ متر به حساب می‌آید و به طور کاملا مکانیکی کار می‌کند. اجزا و ساختار چرخ متر یکسان است ولی تنها تفاوت نمایشگر آنالوگ است که طبق نشانگر به صورت مکانیکی تغییر می‌کند. این نوع چرخ مترها قابلیت تنظیم واحد اندازه گیری ندارند و با دقت کمتری مقدار را نمایش می‌دهند. علاوه بر این، مشکل در خوانش چرخ متر آنالوگ از معایبی است که این نوع را کم استفاده کرده است.
- چرخ متر دیجیتال: این مدل نسبت به مدل آنالوگ پیشرفته‌تر است و از یک نمایشگر دیجیتال برای نمایش فاصله استفاده می‌کند. چرخ متر دیجیتال معمولاً دقت بالاتری دارد و خوانش اعداد از روی نمایشگر آن راحت‌تر است. چرخ مترهای دیجیتال معمولا از سنسورهای پیشرفته برای محاسبه مسافت طی شده استفاده می‌کنند و بسته به مدل، همراه با امکاناتی از جمله تبدیل واحدهای اندازه‌گیری، حافظه و قابلیت اندازه‌گیری مساحت و محیط ارائه می‌شوند.
- سایر چرخ‌متر‌ها: به طور کلی، چرخ مترها در دو نوع آنالوگ و دیجیتال دسته بندی می‌شوند، ولی بعضی از مدل‌های خاص امکاناتی دارند که برای یک سری از مشاغل و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله این امکانات و مدل‌ها می‌توان به چرخ متر نشانه گذار با قابلیت رنگ کردن مسیر طی شده و چرخ متر دوبل که دارای دو چرخ است اشاره کرد. بعضی از مدل‌های صنعتی‌تر چرخ متر نیز وجود دارند که برای اندازه‌گیری لوله‌ها و سطوح دوار کاربرد دارند و دارای شکل و طراحی کمی متفاوت‌تر می‌باشند.
نحوه عملکرد متر چرخدار به چه صورت است؟
متر چرخدار یا چرخ مترها عملکرد پیچیده‌ای ندارند. به طور کلی با هر بار چرخش چرخ میزان مسافت طی شده به وسیله شمارنده محاسبه می‌شود و بر روی نشانگر نمایش داده می‌شود. به طوری که میزان زاویه چرخش چرخ برای 1 میلی متر، سانتی متر یا متر حرکت محاسبه می‌شود و طبق آن شمارنده متوجه مسافت طی شده می‌شود. برای مثال یک چرخ متر با قطر 318.5 میلی متر با هر بار چرخش کامل میزان مسافت 1 متر را طی می‌کند.
البته با پیشرفت تکنولوژی، در چرخ مترهای دیجیتال از سنسور، لیزر و شمارنده‌های پیشرفته‌تر استفاده شده تا بتواند به صورت لحظه‌ای میزان مسافت را محاسبه کند و نمایش دهد.
چگونه از چرخ متر استفاده کنیم؟
یکی از مزیت‌های مهم چرخ متر استفاده بسیار آسان و سهولت در کاربری آن است. در ادامه مرحله به مرحله روش استفاده از چرخ متر را آموزش می‌دهیم تا هنگام استفاده از این ابزار مشکلی نداشته باشید:
- در گام اول، طبق کاربرد مورد نظرتان باید سایز و نوع مناسب چرخ متر را انتخاب کنید. هر چه سایز چرخ متر مورد نظرتان بیشتر باشد، استفاده آن صنعتی‌تر خواهد بود و برای محیط‌های بزرگتر قابل استفاده است.
- قبل از اندازه‌گیری، حتما از صاف و خشک بودن سطح و مسافت مورد نظر اطمینان خاطر کنید. استفاده از چرخ متر بر روی سطوح ناهنجار، منجر به خطا در اندازه‌گیری یا آسیب به ابزار می‌شود.
- در صورتی که دسته چرخ متر تلسکوپی است میزان ارتفاع آن را تنظیم کنید تا کاربری راحتی داشته باشید.
- دکمه ریست را بزنید تا شمارنده و نمایشگر صفر شود و اندازه‌گیری به دقت انجام شود.
- نقطه شروع را مشخص یا علامت گذاری کنید و از این نقطه حرکت خود را آغاز کنید.
- تا نقطه پایان حرکت کنید و در پایان مسیر مقدار اندازه‌گیری شده را می‌توانید از نمایشگر بخوانید.
- در صورتی که در نقطه پایان به دیوار خورده‌اید، می‌توانید مقدار اندازه‌گیری شده را به علاوه شعاع چرخ بکنید تا اندازه‌گیری دقیق و کاملی داشته باشید.
مزایای استفاده از چرخ متر چیست؟
- قابلیت اندازه‌گیری مسافت‌های بسیار طولانی با کمترین دردسر
- بدون نیاز به هر بار برداشتن و تنظیم کردن ابزار و اندازه‌گیری‌های جداگانه
- سهولت در استفاده بدون نیاز به تجهیزات حرفه‌ای یا مهارت بالا
- دقت بالا در اندازه‌گیری با کمترین میزان خطا
- بدون نیاز به نیروی زیاد برای کار یا منابع انسانی متعدد
- وزن کم برای حمل و نقل آسان و قابل استفاده در هر موقعیتی
کلام آخر مقاله چرخ متر چیست؟
چرخ متر ابزاری دقیق، کاربردی و پر استفاده در صنایع مختلف است. با استفاده صحیح از چرخ متر می‌تونید در زمان و هزینه صرفه‌جویی کنید و دقت اندازه‌گیری را افزایش بدهید. برای انتخاب چرخ متر مناسب، نیازهای خود را به دقت بررسی کنید و از مدل‌های با کیفیت استفاده کنید.
امیدواریم این مقاله به شما در انتخاب و استفاده صحیح از چرخ متر کمک کرده باشه. در صورتی که قصد خرید چرخ متر را دارید، می‌توانید به فروشگاه اینترنتی ابزار مارکت مراجعه کرده و چرخ متر مناسب نیازتان را با قیمت مناسب و ضمانت اصالت خریداری کنید.
