ادوات قابل نصب بر روی تیلر

تیلر کشاورزی، تیلر باغی به انگلیسی Tiller یا دستگاه شخم زن که به آن تراکتور دو چرخ یا کولتیواتور به انگلیسی Cultivator نیز می‌گویند، به دلیل گستردگی انواع ادوات قابل نصب بر روی تیلر جایگاه بسیار مهم و پر استفاده‌ای در صنعت کشاورزی و باغداری دارد. این ابزار در عملیاتی مثل بهم ریختن خاک یا همان خاک ورزی، نرم کردن، همزدن سطح، هوادهی و بطور خلاصه خارج کردن خاک زمین کشاورزی از حالت یکدست و یکنواخت دارای اهمیت زیادی است. در این دستگاه ابزارآلات جانبی در دو شکل، یعنی یا بجای چرخ ها، و یا همراه با چرخ ها و در قسمت جلو و پشت ماشین بسته می‌شوند و با هدایت کشاورز و باغ دار و با توجه به ابزار بسته شده، کار با آنها انجام می‌شود.

انواع اکسسوری و ابزارهای جانبی تیلر

از آنجا که نوع کاربری و سایز این ماشین آلات تفاوت‌های زیادی داشته و هم بصورت تیلر کلتیواتور دستی و موتوری و هم تیلر دو چرخ یا تراکتور دو چرخ ساخته می‌شوند، گروه وسایلی که روی آنها بسته می‌شوند نیز تنوع جذابی داشته و تعدادشان کم نیست. برای همین در مقاله این قسمت به چند مورد از این ادوات قابل نصب بر روی تیلر تراکتور اشاره می‌کنیم.

گاو آهن تیلر

می‌توان گفت که اولین مرحله از شخم زنی یا خاکورزی اولیه با تیلر توسط گاوآهن انجام می‌گیرد. اگر مهمترین وظیفه تیلر کلتیواتور را شخم زنی در نظر بگیریم، دو مرحله اصلی خاک ورزی اولیه و ثانویه جزو با اهمیت‌ترین کاربردهای این دستگاه است. برای همین گاو آهن تیلر در جایگاه اصلی و حیاتی قرار داشته و در زمین سفت شده و با سطح نه چندان نرم، ابتدا از یک گاو آهن که بصورت تک خیش یا چند خیش ساخته شده استفاده می‌شود. گاو آهن تک خیش تراکتور دو چرخ دارای یک میله و محور، یک تیغه خاک برگردان بزرگ، یک پایه و شاسی و یک سوک گاوآهن است که میزان قدرت آن به قدرت خود دستگاه تیلر و سایز تیغه بستگی دارد. در مدل‌های دو خیش یا بیشتر بر تعداد این سوک و تیغه‌ها افزوده شده و بطور موازی در کنار هم قرار می‌گیرند تا کار بهم ریختن اولیه خاک سریعتر انجام گیرد.

این وسیله به شفت خروجی یا همان مالبند تیلر بسته شده و قسمت مصرفی آن یعنی سوک گاوآهن، کار بهم ریختن خاک را انجام می‌دهد. سوک مصرفی در صورت تمام شدن قابل تعویض است و نیازی به خرید دوباره کل مجموعه گاوآهن نیست. مسیر شخم زنی اولیه باید همیشه در یک راستا باشد، برای همین در صورت داشتن یک گاوآهن یکطرفه معمولی باید بعد از تمام شدن هر خط شیار خاک، دو مرتبه به اول خط بعدی برگشت و نمی‌توان با تیلر یکطرفه مسیر شخم زدن را دور زد؛ اما در صورت داشتن گاوآهن دوطرفه که تیغه آن در جهت مخالف هم برمی‌گردد، این امکان وجود دارد. در استفاده از گاو آهن و به دلیل سفت بودن زمین باید به قدرت دستگاه، قدرت نفوذ تیغه و جلوگیری از خطای بکس و باد یا در جا زدن و در جا چرخیدن لاستیک ابزار توجه کرد. توصیه می‌شود در این مرحله و در صورت وجود مشکل در جا زدن از بجاری چرخ لاستیکی، از چرخ های فلزی استفاده شود.

روتیواتور تیلر

همزن خاک یا رتیواتور Rotavator که هم بصورت مستقل و موتوری و هم به شکل نصب شونده و روتیواتور پشت تیلری وجود دارد، یکی از محبوب‌ترین و به نوعی مهمترین ابزار قابل نصب روی دستگاه شخم زن بوده و وظیفه اصلی آن بستر سازی بذر، بهم ریختن خاک زمین در مرحله نهایی یا همان خاکورزی ثانویه و به صورت کلی آماده کردن زمین کشت برای بذرپاشی است. اهمیت استفاده از این ابزار در صنعت کشاورزی و کار با تیلر چنان بالاست که گاهی به خود دستگاه تیلر کلتیواتور یا تراکتور دو چرخ، تیلر روتیواتور نیز می‌گویند. در روتیواتور تراکتور دو چرخ، چند تیغه در یک محفظه و شاسی فلزی قرار دارد که بصورت یک مجموعه به شفت خروجی بسته شده و با نیروی محرکه دستگاه، تیغه های روتیواتور به گردش در می‌آیند.

سایز عرض کارکرد، تعداد تیغه، شکل تیغه‌ها، ماکزیمم عمق شخم زنی و البته جنس یک روتیواتور بسیار با اهمیت بوده و باید مناسب با تیلر و نوع کاربری و زمین انتخاب شود. این مجموعه تیغه‌های شخم زنی با سرعت پایین بهتر کار خواهد کرد و هر چقدر دقت و عمق نفوذ آن در خاک بیشتر باشد، درصد راندمان و از بین بردن علف های هرز و میزان بهم ریختگی خاک بیشتر شده و آماده کردن آن سریع‌تر خواهد شد. از آنجا که روتیواتور برای شخم زنی ثانویه کاربرد دارد و تیغه‌های آن برای خاک و سنگ خیلی سفت مناسب نیست، قبل از شروع پروسه باید دقت کنید که در خاک زمین اجسام خارجی مثل سنگ، لوله و ... وجود نداشته باشد. در اغلب موارد جهت نصب رتیواتور، یا مدل چرخ فلزی آنها را بجای تایرهای لاستیکی تیلر می‌بندند؛ یا در صورت بستن به شکل جداگانه، تایرها را با چرخ فلزی عوض می‌کنند.

تریلی حمل بار تیلر

مورد پر مصرف و بسیار کاربردی بعدی، ترولی و گاری تیلر یا تریلر تراکتور دو چرخ است. سایز و طراحی تریلر تیلر متنوع بوده و به صورت ست چند وسیله و شامل موارد متعددی چون گاری حمل، صندلی و جای سرنشین، شاسی و شفت اتصال بلند و البته 2 عدد چرخ بزرگ معمولا فرغونی هستند. گاری و تریلی حمل بار تیلر تراکتوری با مالبند قدرتمند به پشت یک تیلر نصب می‌شود و به جرات یکی از همراهان همیشگی و پر استفاده در مصارف تراکتور دو چرخ کشاورزی و باغی به حساب می‌آید. حمل ابزارهای جنابی دیگر، حمل محصولات برداشت شده و درو شده، جابجایی ادوات متنوع تیلر مثل تیغه ها، گاوآهن، تانکر سمپاش، تیغه نهرکن، پمپ، بیل، و ... از جمله کاربری‌های عمومی یک تریلی حمل بار تیلر محسوب می‌شود.

تریلرهای تراکتور دو چرخ معمولا دارای ترمز هستند که براحتی و با پدال توسط کاربر فعال می‌شوند. این گاری‌ها با توجه به سایز و قدرتشان، می‌توانند از 100 کیلوگرم مواد تا 1 تن وزن را حمل کنند و ابعاد و قطر چرخ‌ها بر اساس قدرت تحمل آن کوچک و بزرگ می‌شود. برخی از این گاری‌ها در مدل پیشرفته تر نیز دارای کمک فنر و امکان کمپرس و تخلیه با اهرم کشویی در قسمت باربر هستند.

صندلی نفر بر تیلر

این وسیله جانبی شاید نیاز به توضیح اضافه ندارد. صندلی تیلر کولتیواتور در واقع تنها یک صندلی معمولی تک چرخ یا دو چرخ با شفت است که برخلاف مورد قبلی، بخش‌های دیگر یعنی قسمت گاری و تریلر را ندارد. این صندلی با 1 یا 2 تایر و لاستیک فرغونی عرضه می‌شود و تیلر را به یک وسیله برای حمل شخص و نفر تبدیل می‌کند. از این ابزار برای جابجایی شخص روی زمین کشاورزی و نظارت بر محصولات و همینطور تسلط و کار با ادوات تیلر که روی قسمت جلوی تراکتور دو چرخ بسته می‌شوند استفاده می‌شود.

سمپاش تیلر

سمپاشی با تیلر دو حالت دارد؛ یا باید از یک تراکتور و تیلر مخصوص این کار که از قبل و در کارخانه به عنوان تیلر سمپاشی ساخته شده استفاده کرد؛ یا اینکه متعلقات سم پاشی مناسب و مخصوص یک تیلر باغی و کشاورزی عمومی را روی یک تراکتور 2 چرخ نصب کرد. خرید سمپاش تیلری و کار با یک مدل خاص، بستگی به نوع محصول کشت شده، مقدار آنها، بزرگی زمین و البته شیوه پاشش بستگی دارد. سمپاش پشت تیلری مناسب سطح پایین و بوته‌ها با سمپاش‌های مرتفع و مخصوص محصولات درختی متفاوت است؛ ضمن اینکه شیوه پاشش نیز بنا به نوع محصول و میزان آن فرق دارد. گاهی باید از تفنگی و شیوه دستی استفاده کرد و گاهی باید از یک سمپاش خودکار با مکانیزم پاشش چند جهته و چندتایی استفاده نمود.

برای نصب یک مجموعه سمپاش تیلر شامل مخزن حجیم، تفنگی، پمپ و شلنگ بلند، به یک گاری یا تریلر مناسب حمل این ادوات در پشت، مرکز و یا جلوی تیلر نیاز خواهید داشت. بعد از قرار گیری تانکر و پمپ روی تیلر، نیروی محرکه و تغذیه پمپ یا بصورت بنزینی و مستقل تامین می‌شود یا در اکثر موارد توسط تسمه از موتور تیلر گرفته خواهد شد. در واقع باید تسمه‌ها را توسط فلکه‌های موجود روی پمپ به شفت و محور تراکتور دو چرخ وصل کرد تا به این ترتیب تغذیه و انتقال نیرو صورت گیرد.

پمپ آب تیلر

آبرسانی به محصولات کاشته شده جزو لاینفک صنعت کشاورزی و باغداری است و از آنجا که میزان بارندگی‌ها کم شده و سطح آب زیرزمینی کشور در این سال‌ها به دلیل استفاده و مدیریت غلط نیز پایین آمده، داشتن یک پمپ آب برای تراکتور دو چرخ به امری واجب بدل گشته است. پمپ آب تیلر کشاورزی معمولا در نوع توربینی ساخته می‌شود و در 2 مدل بدون غلاف و غلاف دار در بازار وجود دارد. در بسیاری از موارد، پمپ آب در قسمت جلویی و روی شفت جلوی تیلر متصل می‌گردد اما مدل تریلری آن نیز وجود دارد که پمپ به همراه گاری حمل مخصوص در پشت تیلر نصب می‌شود. استفاده از پمپ آب برای منتقل کردن و کشیدن آب از نهرها و رساندن آن به سایر نقاط و تمام محصولات کشت شده از مهمترین مراحل کشاورزی است.

مدل پمپ غلاف دار محبوب‌تر است چرا که هم با سیستم خنک کنندگی روغنی ارائه می‌شود و هم برای کشیدن آب از چاه و تامین آب کشاورزی کارکرد خوبی دارد. پمپ بدون غلاف نیز مستقیم به منبعی از آب وصل بوده و بدون احتیاج به مکش، از یک فاصله طولانی، آب مورد نیاز محصولات را روی زمین پخش می‌کند. در خرید پمپ آب تراکتوری باید به قدرت مکش و توان پمپ، میزان مصرف سوخت، قدرت پخش آب، شرایط کاری و نوع تغذیه آن دقت کرد. در مدل‌هایی که نیروی برق پمپ از خود موتور تیلر و با کمک تسمه‌ها انجام می‌گیرد، بعد از نصب، به کمک هندل و استارت تیلر این انتقال نیرو به پمپ صورت گرفته و بعد از خروجی آب، امکان جهت دهی و کنترل پخش آن نیز وجود دارد.

نهر کن تیلر

شیار کن یا نهرکن تیلر تراکتوری ابزاری شبیه به گاوآهن بوده که کارکردی تقریبا مشابه آن هم دارد. این وسیله از 2 عدد تیغه و پره تشکیل شده که به شکل حرف وی V انگلیسی به یکدیگر متصل هستند و بعد از اتصال به محور پشت تیلر کولتیواتور، با نیروی انتقالی و حرکت آن، در خاک و زمین کشاورزی یک نهر یا شیار آبرسانی به محصولات را به وجود می‌آورد. نهر کن تراکتور دو چرخ در مدل‌های ثابت و قابل تنظیم ساخته می‌شود که در نهرکن تنظیم شونده، دو پره خاک برگردان توسط پیچ تنظیم و شفت می‌تواند تغییر زاویه دهد و به این ترتیب زاویه و جهت نهر آب به دلخواه کشاورز تغییر کند.

دروگر تیلر

پروسه برداشت محصول از دقیق‌ترین عملیات در کشاورزی بوده و هر محصولی با توجه به قسمت مصرفی آن یعنی ریشه، ساقه، برگ و ... باید به شکلی درست چیده شود. دروگر تیلری یکی از ابزارهای خاص برداشت به حساب می‌آید که بنا به نوع محصول و نوع درو کردن آنها، با ساختار، سایز و اشکال مختلفی تولید می‌شوند. دروگرها به دلیل حساسیت در عملیات برداشت، گاهی بصورت یک دستگاه کاملا جداگانه یعنی دروگر موتوری دو چرخ، سه چرخ و چهار چرخ ساخته می‌شوند و گاهی با ابعادی کوچکتر به عنوان دروگر تیلر و دروگر تراکتوری در گروه لوازم جانبی تیلر قابل نصب روی این ماشین آلات هستند. این ابزارها دارای یک شفت اتصال و یک مجموعه تیغه کشویی یا شانه ای در بخش جلویی هستند که با به حرکت در آمدن رفت و برگشتی (مثل یک ماشین ریش تراش) توسط موتور تیلر برای قطع ساقه، چیدن غلات و علوفه و یا کندن علف هرز و ... بکار می‌روند.

در خرید دروگر، مهمترین و اولین نکته نوع محصول کشت شده + توان برش دروگر است؛ چیدن و برداشت گندم، چغندر، برنج و کنجد، علوفه، یونجه، چیدن علف هرز و سایر محصولات با یکدیگر تفاوت‌های آشکاری دارد. برای همین نمی‌توان از یک مدل دروگر تیلر برای تمام کارها و برداشت تمام محصولات استفاده کرد و باید برای هر کدام از دروگر مخصوص به همان محصول بهره برد! دروگر تراکتوری و درو گر تیلر در چند مدل شناخته شده یعنی دروگر بشقابی، دروگر شانه‌ای و دروگر استوانه ای ساخته می‌شود و مدل‌های مخصوص دروگر سیب زمینی چین، سیر چین و پیاز چین که دارای شاخه‌هایی بلند برای نفوذ به زیر خاک هستند، از جمله موارد دروگرهای محبوب و کاربردی به حساب می‌آیند.

علفتراش دیسکی تیلر

دروگر دیسکی علوفه و یونجه یا به عبارت دیگر علف زن تیلر، نوعی از دروگرهای بشقابی به حساب می‌آید که دارای 2 عدد هد دیسکی گرد و سری دایره ای برای قطع منظم علف، علوفه و گیاهانی از این دست است و به آن یونجه چین تیلر نیز گفته می‌شود. این سری ها با سرعت چرخش بالا علوفه را از پایین ترین قسمت ساقه جدا کرده و به دلیل نظم در برش، محصولات را برای بسته بندی راحت و سریع آماده می‌کنند. علف تراش تیلر نیز در دو حالت جداگانه برای نصب به تراکتور دو چرخ و تیلر کولتیواتور و یا بصورت مستقل موتوری ساخته می‌شود.

چرخ آهنی تیلر

به طور معمول چرخ های تیلر بصورت لاستیکی ساخته می‌شوند. این موضوع اگر چه در بسیاری از کارها به کمک کشاورز می‌آید اما در برخی عملیات مثل شخم زنی و خاکورزی ثانویه، نهر کنی، مرز کش کردن زمین، به دلیل سطح مسطح لاستیکی چرخ‌ها، خاک زمین در برخی قسمت‌ها دو مرتبه کوبیده خواهد شد و هوای بین آن خالی می‌شود. برای حل این مشکل از چرخ آهنی تیلر روتیواتور استفاده گردیده و این چرخ های فلزی جایگزین تایرهای لاستیکی و فرغونی تیلر می‌شوند. در واقع در مراحل شخم زنی بصورت استاندارد باید چرخ های تیلر تعویض شود و چرخ آهنی خاکورزی روی آن قرار بگیرد. این چرخ ها نه تنها باعث فشردگی سطح زمین نمی‌شوند، که به دلیل داشتن آج های شخم زنی، به عملکرد بهتر روتیواتور و تیلر کولتیواتور نیز کمک می‌کنند. ضمن اینکه در کار با گاوآهن و در صورت بکس و باد کردن (بکسوات) و در جا چرخیدن تایرهای لاستیکی دستگاه، استفاده از چرخ آهنی بسیار مفید خواهد بود.

مرز کش تیلر

امکان عملیات کرت بندی و تعیین اندازه قطعه و منطقه بندی کردن زمین کشت نیز توسط تیلر وجود دارد. این کار با وسیله‌ای به نام مرز کش تراکتور دو چرخ یا مرزکش تیلری انجام می‌گیرد که ابزاری شامل یک محور اتصال، یک محور نصب به مال بند تیلر و دو عدد یا چند عدد بشقابی قابل تنظیم است. در مرزکش های حرفه‌ای امکان تغییر ارتفاع، تغییر زاویه و باریک و پهن شدن فاصله بین بشقابک‌ها وجود داشته و به این ترتیب کار انجام مرزبندی زمین کشاورزی براحتی انجام خواهد شد. بشقابک ها با مکانیزم چرخان و بلبرینگی به شفت اتصال دارند تا دائما بچرخند و به اصطلاح گیر نداشته باشند؛ تا با به حرکت درآمدن تراکتور دو چرخ و تیلر، این بشقاب‌ها خاک را به وسط شیار بریزند و کار مرز بندی انجام گیرد.

بیل صاف کن تسطیح خاک تیلر

این ابزار به نوعی برعکس کار خاکورزی و روتیواتور را انجام می‌دهد. اگر تیغه‌های گردان تیلر روتیواتور خاک را کاملا به‌هم می‌ریزد، گاهی به دلیل خاک ورزی چند باره، آبیاری متعدد و استفاده زیاد از زمین، نیاز است تا روی آن مسطح شود و در واقع ناهمواری‌های زمین برطرف گردد. به این کار تسطیح زمین کشاورزی می‌گویند و این کار با تیغه تسطیح تیلر یا Leveler انجام می‌گیرد. این تیغه پهن و بزرگ و یکپارچه با شفت مخصوص به پشت، مرکز یا جلوی تیلر یا تراکتور دو چرخ وصل خواهد شد و برای آماده کردن زمین جهت توزیع عادلانه و مساوی آب در سطح بسیار مفید است. از برخی مدل‌های مشابه و خاص بیل تسطیح کننده که نوک تیزی دارند برای برف روبی، کنار زدن آشغال و موانع در زمین باغ و کشاورزی نیز استفاده می‌گردد.

فرچه و برس تیلر

فرشچه یا فرچه رولی نوعی برس محوری است که الگوی ساختاری و شکلی مشابه تیغه‌های روتیواتور داشته اما بجای تیغه فلزی تیز، برش های مویی و فرچه جای آن را گرفته است. از آنجا که کیفیت برس زنی و قدرت و فشار این فرچه‌ها بالاست، از آنها برای تمیزکاری سطحی زمین، برداشتن گرد و غبار بین شیارهای بذر، تمیز کردن و حذف سنگ ریزه‌ها، جمع کردن شن و ماسه، برداشتن برگ های خیس و سایر آشغال‌های تر و نمناک که به زمین چسبیده‌اند و براحتی جدا نمی‌شوند استفاده می‌شود.

تیغه های تیلر

غیر از این موارد گفته شده، برخی لوازم دیگر و تیغه‌های خاص برای نیازهای مشخص باغی و کشاورزی نیز وجود دارد. مثلا تیغه سه شکن زعفران یا تیغه زعفرانی سه شاخه که برای کشاورزان کشت زعفران و جلوگیری از آسیب رساندن به جوانه‌های این گیاه استفاده می‌گردد. یا تیغه کلنگی که جهت شخم زدن زمین دارای خاک رس بوده و نفوذ بالایی دارد. تیغه جداگانه روتیواتور در اندازه‌های متنوع نیز مورد دیگری است که برای تعویض تک تک تیغه های کند شده ست های روتیواتور تیلر در بازار وجود دارد. در مورد بعدی نیز می‌توان به تیغه حلزونی اشاره کرد که وظیفه اصلی آن کاشتن بذر یا مخلوط کردن خاک با کود است و مثل یک دستگاه مخلوط کن و همزن، محتویات خاک زمین کشاورزی را به خوبی با یکدیگر ترکیب می‌کند. ضمن اینکه در کنار این تیغه‎‌ها برخی وسایل جانبی دیگر تیلر مثل تانکر بذرپاش، رک شخم زنی برای شل کردن ریشه ها و کندن علف های کوچک و عمق سنج خاک نیز وجود دارد.

در این مقاله بطور مختصر از انواع ادوات قابل نصب بر روی تیلر کولتیواتور باغ و کشاورزی و تراکتور دو چرخ گفتیم. به برخی لوازم جانبی و پر مصرف کاربران در هنگام استفاده از دستگاه شخم زن بنزینی و تیلر موتوری اشاره کردیم و دیدیم که در صنعت کشاورزی و باغبانی برای بهره‌مندی درست از این ماشین ها، از چه انواع و ادوات قابل نصب بر روی تیلر تراکتوری استفاده می‌شود.

شما می‌توانید برای خرید تیلر کلتیواتور و تراکتور دو چرخ از برترین برندها و خرید آنلاین لوازم جانبی کشاورزی و باغبانی با گارانتی و ضمانت اصالت و سلامت فیزیکی کالا و مشاوره فنی و رایگان به فروشگاه ابزار مارکت مراجعه کنید.