تفاوت مته آهن و مته الماسه

مته فلز Metal Drill Bit محبوب ترین نوع مته در بازار است. شکل ظاهری آنها معرف مته کلاسیک در جهان صنعت بوده و به جرات از اولین ابزارهای مصرفی در سوراخکاری برای تمامی افراد، مته آهن است. این وسیله کاربردی در دریلکاری مشخصات خاص خود را دارد و پر استفاده ترین سایز مته آهن بین 0.5 تا 16 میلی متر تولید می‌شوند.

جنس و پوشش مته آهن

مته های همگی از فولاد با ترکیب های مختلف آلیاژی ساخته می‌شوند. از فولاد ساده گرفته تا فولادهای تندبر یا همان مته HSS جنس تولیدی از مته‌ها را تشکیل می‌دهند. مته آهن ساده، مته آهن کبالت دار 5 درصد و 8 درصد با توجه به جنس و نوع پوشش نوک آن مته نام گذاری می‌شوند.

اما رنگ مته فلز با توجه به پوشش آن تعیین می‌شود؛ مته آهن رنگ های سیاه، طلایی یا نقره ای دارد. در واقع این رنگ به پوشش بلک اکسید، پوشش اکسید طلایی، ترکیب تیتانیوم، آلومینیوم و... بستگی داشته که هر جنس و پوشش ویژگی های فنی و سختی و استحکام خاص خود را خواهند داشت.

• مته آهن مارپیچ ساده:

تنها برای فلزات و آهن نرم و با ضخامت کم کاربرد دارد. نوک آن روکش ندارد و برای فلزات غیر آهنی و ضخیم مناسب نیست.

• مته آهن فولاد تند بر HSS:

مته HSS برای برش سریعتر انواع فلزات آهنی با ضخامت بیشتری به کار می‌رود. جنس آنها مقاوم تر و دارای عمر مفید بیشتری نسبت به نوع ساده هستند.

• مته فلز کبالت دار:

نوک این نوع مته دارای پوشش کبالت است که برای سوراخکاری روی انواع فلزات سخت، ضخیم و غیر آهنی مثل فولاد، برنج، آلومینیوم و... استفاده دارد.

انواع مته آهن

اکثر کاربران فکر می‌کنند تمامی مته های مارپیچ فلز بر برای همه فلزات قابل استفاده است؛ اما در واقعیت اینطور نیست!... مته فلز انواع مختلفی دارد که زاویه نوک آنها و همینطور جنس تولیدی ابزار روی کاربری آن تاثیر خواهد داشت. بدنه مته آهن مارپیچ شامل یک میله فلزی است که حدود نیمی از طول آن صاف و نیمی دیگر دارای آج و شیار است. قسمت صاف در درون سه نظام دستگاه ها قرار می‌گیرد و ممکن است با شکل های زیر ساخته شود:

• مته ته گرد:

که به صورت یکدست و صاف بدون هیچ زائده و با سطح مقطع دایره‌ای ته گرد طراحی شود و برای نصب روی سه نظام های معمولی دریل برقی و شارژی خانگی و کارگاهی کاربرد دارد.

• مته ته شش گوش HEX:

دارای مقطع شش گوش بوده که برای نصب روی دریل های شارژی و پیچگوشتی با ابزارگیر شش گوش مناسب هستند.

• مته ته کونیک:

مته های صنعتی که در قسمت انتهایی دارای یک شکل چهارگوش مربعی هستند و برای نصب روی دریل ستونی و دریل های سنگین کارگاهی کاربرد دارند.

اما نیمه بالایی و قسمت آج دار مته های آهن دارای شیارهای مارپیچ منظمی است که تمام این آج ها به یک نوک با دو صاف و تیز دوطرفه می‌رسند. مهمترین قسمت مته ها نوک آنهاست! جایی که هم سایز استاندارد مته و هم کاربرد آنها تشخیص داده می‌شود. نوک مته های آهن ب هصورت صاف اما با زاویه های مختلفی ساخته می‌شود که هر کدام برای سوراخکاری روی فلز خاصی به کار می‌رود. به طور مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

- مته فلز با زاویه نوک 90 درجه: مناسب فلزات بسیار نرم – چدن بسیار نازک و فلزات روکش دار نرم

- مته فلز با زاویه نوک 118 درجه: رایج ترین زاویه نوک مته فلز بر برای سوراخکاری مس، برنج، آهن و... در استفاده خانگی و عمومی

- مته فلز با زاویه نوک 125 درجه: فولاد های با ضخامت نازک و متوسط – فلزات سخت کاری شده آهنی و غیر آهنی

- مته فلز با زاویه نوک 135 درجه: رایج ترین زاویه نوک مته فلز برای کارهای سنگین سوراخکای روی انواع فولادهای آلیاژی ضخیم، چدن، فلزات آهنی و غیر آهنی ضخیم روکش دار و آبکاری شده.

دریل های مناسب مته آهن

تمامی دریل های دستی و دستگاه دریل برقی و شارژی که حالت چکشی ندارند برای کار با مته آهن مناسب خواهند بود. هر چند که توان دریل و سرعت آن روی راندمان سوراخکاری مته فلز موثر است.

مته الماسه Masonry Drill Bit ابزاری مصرفی است که برای سوراخکاری انواع بتن، سنگ، گچ، سیمان و... انواع مصالح ساختمانی به کار می‌رود. برای همین به مته الماسه، مته دیوار یا مته بتن هم گفته شده و سایزهای در نوع معمولی و مارپیچ بین 2 تا 16 میلی متر ساخته می‌شود. اما قطرهای بزرگتری نیز در انواع مته دیوار وجود دارد ساختار آنها فرق می‌کند و ادامه توضیح خواهیم داد.

انواع مته دیوار

این محصولات نیز مثل مته آهن شامل یک میله فلزی کوتاه یا بلند است که نیم انتهایی آن صاف و یکدست، و نیم جلویی آن بصورت آج های مارپیچی و نوک دار ساخته شده است. بزرگترین تفاوت در مته الماسه، نوک آنها بوده که دارای لبه های برجسته و بیرون آمده است و این نوک معمولا با جنس کاربایدی و تنگستن ساخته می‌شود؛ در واقع دلیل نامیدن این ابزار ها عنوان مته الماسه داشتن همین نوک برنده و تیز تنگستن دار است. اما با توجه به شکل مته، انواع آن نیز تغییر می‌کند. قسمت انتهایی مته الماسه که در دستگاه قرار می‌گیرد ممکن به چند حالت مختلف ساخته شود. مهمترین مته های الماسه از لحاظ قسمت کارگیر به شرح زیر است.

• مته دیوار ته گرد:

ساده ترین نوع مته الماسه که برای نصب روی دریل های برقی و شارژی خانگی و کارگاهی با سه نظام معمولی کاربرد دارد.

• مته الماسه چهار شیار:

مته بتن کن و مته دیوار نوع صنعتی که در قسمت انتهایی بجای یک ته گرد و صاف، دارای 4 شیار با طراحی استاندارد جهانی است. مته چهارشیار را به نام مته SDS Plus می‌شناسند. این نوع مته الماسه برای نصب روی دریل بتن کن ها و دستگاه های تخریب چهارشیار کاربرد دارد و در بتن، سنگ، آجر و تمامی مصالح ساختمانی مستحکم استفاده می‌گردد. مته دیوار چهارشیار با توجه به طراحی و کاربری در قطرهای 4 تا 40 میلی متر ساخته شده و طول آنها نیز بین 110 میلی متر تا 460 میلی متر در بازار وجود دارد.

• مته الماسه پنج شیار:

مته دیوار پنج شیار نوع قوی تر گروه قبلی بوده که باز هم مخصوص ماشین های تخریب و دریل بتن کن های بزرگ قدرتمند است. مته بتن کن 5 شیار بجای داشتن ته گرد یا چهار شیار، دارای پنج عدد شیار طبق استاندارد جهانی است که با نام مته SDS Max هم شناخته می‌شود. مته دیوار پنج شیار به دلیل داشتن آج های فوق العاده تیز و بزرگ و داشتن نوک های 2 الماسه و 4 الماسه، عالی ترین گزینه برای سوراخکاری و تخریب تمام مصالح ساختمانی مثل بتن، سیمان، اجر و... است که ضخامت زیاد و بافت متراکمی دارند. این گروه مته با قطرهای وسیع تر و بزرگتری بین سایز 8 تا 50 میلی متر ساخته شده و طول آنها نیز بین 30 تا 60 سانتی متر وجود دارد.

اما در قسمت سر و جلوی مته الماسه نیز، طراحی نوک آنها به شکلی انجام می‌شود که این ابزارها را مخصوص جنس و قطعه های کاری متفاوت آماده می‌کند. رایج ترین انواع مته الماسه از لحاظ کاربری به شرح زیر است:

• مته دیوار ساده (برای گچ، دیوار معمولی، سیمان و...)
• مته گرانیت
• مته کاشی و سرامیک
• مته بتن و سنگ

دریل های مناسب مته دیوار

برای استفاده از مته الماسه معمولی در خانه، حتما به یک دریل برقی یا شارژی نیاز دارید که قابلیت کوبش یا به اصطلاح فنی «حالت چکشی» حین چرخش داشته باشد. مته دیوار با نوک الماسه با چرخش ساده دریل هم می‌تواند در دیوار، گچ و... نفوذ کند، اما داشتن یک دریل چکشی راندمان آن را بالاتر خواهد برد.

برای استفاده ار مته چهارشیار SDS Plus به یک دریل بتن کن یا مبدل سه نظام معمولی به مته گیر چهارشیار نیاز دارید. برای مته پنج شیار SDS Max نیز باید از دریل بتن کن های صنعتی با قلم گیر 5 شیار بهره برد.

با توجه به اطلاعات بالا حالا می‌توان براحتی در هر سایز و کاربری، مته آهن از مته دیوار را تشخیص داد. مهمترین بخش و تفاوت مته الماسه و آهن، در قسمت نوک و سر آنها بوده که در مته فلز با شکل بدون نوک و صاف، و در مته های الماسه با نوک برجسته و زائده بیرون آمده و تنگستن دار ساخته می‌شود.

ضمن اینکه با توجه خیلی دقیق روی شیارهای آن، باز هم می‌توان به تشخیص مته آهن از دیوار پرداخت؛ مته های الماسه به منظور انتقال راحت تر براده های خاکی و گرد و غبار به بیرون، دارای شیار عمیق تر و گاهی دوگانه هستند، اما مته فلز بر شیارهای معمولی و کم عمق تری دارد.

پاسخ این سوال بسیار ساده است: خیر.

اگر به سلامتی و عمر مفید مته های خود اهمیت می‌دهید و از طرفی سوراخکاری با کیفیت بالاتر روی قطعه فلزی یا سطح دیوار و بتنی هدف نهایی شماست، هرگز از مته دیوار روی فلزات و یا برعکس، از مته فلز روی دیوار و صالح استفاده نکنید. در غیر این صورت، نه تنها سوراخ مورد نظر به خوبی ایجاد نخواهد شد؛ بلکه مته استفاده شده روی جنس نامربوط نیز خیلی سریع آسیب خواهد دید.

در صورت به کار بردن مته الماسه روی فلز، نوک الماسه آنها بسیار داغ شده و ذوب خواهد شد و از بین خواهد رفت. مته آهن نیز روی دیوارها و مصالح ساختمانی کارایی ندارد و سوراخکاری را بسیار کند یا غیر ممکن خواهد کرد.

در این مقاله از روش های تشخیص مته آهن از مته دیوار گفتیم و به انواع آنها اشاره کردیم. شما می‌توانید برای خرید مته آهن و یا خرید مته دیوار به فروشگاه آنلاین ابزار مارکت مراجعه کنید و با مقایسه انواع مته ها و با کمک مشاوره رایگان فنی و تخصصی محصول مورد نظر خود را انتخاب کنید.