راهنمای خرید موتور برق | چگونه موتور برق مناسب انتخاب کنیم؟

قبل از اینکه بخواهید یک مدل موتور برق مناسب را انتخاب کنید باید در نظر داشته باشید که همه چیز تنها به مشخصات و کیفیت ساخت و برند موتور وابسته نیست! برخلاف بسیاری از ابزارهای دیگر که شاید تنها قیمت، کیفیت و کمپانی سازنده آن دستگاه مهم باشد، در خرید موتور برق شما باید یکسری نکات و پیش نیازها و شرایطی را محاسبه و در مورد آن تحقیق کنید. اگر بخواهید بی گدار به آب بزنید و با حالتی شتابزده تنها بر اساس چند توصیه بازاری و پیشنهاد خریداران و فروشندگان به انتخاب موتور برق بپردازید، به احتمال زیاد ضرر مالی خواهید کرد و پشیمان خواهید شد. پس بهتر است قبل از خرید، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• توان و نوع نیاز و مصرف برقی
• انواع موتور برق
• مکان مورد استفاده
• نوع سوخت مصرفی
• هزینه خرید، تامین و نگهداری
• سیستم استارت موتور برق
• میزان آلودگی صدا
• میزان آلودگی محیطی و دود
• ابعاد و وزن دستگاه

اولین اقدام برای یک انتخاب درست بررسی نوع مصرف و توان مصرفی مورد نیاز شما می‌باشد. نوع نیاز برقی شما باید از قبل کاملا در نظر گرفته شود؛ اینکه موتور برق دقیقا باید چه لوازم و وسایلی را روشن کند؟ آیا موتور برق برای خانه می‌خواهید؟ آیا تنها برای چراغ و روشنایی به آن نیاز دارید؟ یا دستگاه‌هایی مثل یخچال، کولر و... هم قرار است با آن روشن شود؟ چه وسایل الکترونیکی دیجیتال و حساسی مثل کامپیوتر، تلویزیون و... قرار است به متصل شود؟

برای محل کار چطور؟ آیا موتور برق برای فروشگاه و سورپرمارکت و پاساژ، شامل درب کشویی، سیستم های ایمنی، روشن کردن دستگاه‌ها و ماشین‌های صنعتی و... می‌خواهید؟ یا قصد دارید برای اداره و محل کارتان یک موتور برق تهیه کنید و سیستم های کامپیوتر، سرور و غیره را روشن کنید. تمام این سوالات در فرآیند خرید و نحوه انتخاب موتور برق بسیار اهمیت دارند. در قدم اول شما باید نوع مصرف را برگزینید و سپس به سراغ محاسبه توان و میزان مصرف برق خود بروید. این محاسبات بسیار ساده بوده و فقط با توجه به میزان برق مصرفی که روی هر دستگاه نوشته شده، به دست می‌آید.

با فراهم کردن یک خودکار و کاغذ یادداشت کوچک شروع به انجام محاسبات می‌کنیم، پیش از هر کاری باید نام و تعداد دستگاه‌های مصرفی خود را به صورت ستونی یادداشت کنیم. مانند انواع لامپ‌های مصرفی در منزل، کولرها، یخچال و فریزر، تلویزیون، ماشین لباسشویی، اتو، جاروبرقی و کامپیوتر و یا ابزارهایی که امکان استفاده از آنها وجود دارد و پس از آن با مراجعه به دستگاه‌های مورد نظر میزان مصرف آن را روبروی نام هر‌ کدام یادداشت می نماییم.

بر روی تمامی وسایل برقی برچسب یا پلاکی نصب گردیده که کلیه‌ی پارامترهای مصرفی را در آن قید می کنند و به صورت آمپر، ولتاژ و وات ( کیلووات = وات * 1000) نوشته می‌شود. در صورت عدم وجود پارامتر وات با استفاده از یک فرمول ساده می‌توان میزان وات مصرفی را محاسبه نمود.
آمپر A * ولت ( V) = وات ( W )

در زمان محاسبه میزان وات مصرفی باید چند نکته را مورد توجه قرار داد:

•  در مورد دستگاه های دارای الکتروموتور که توان مصرفی آن را محاسبه می کنید باید توجه داشته باشید; عدد بدست آمده توان مصرفی آن دستگاه در زمان پایدار و کار می‌باشد در حالی که چنین دستگاه‌هایی برای شروع کار و به زبان محاوره‌ای در زمان استارت که چند ثانیه‌ای به طول می‌انجامد توان مصرفی بالاتری را دارند.
  این توان در حقیقت حدود 1/5 تا 3 برابر عدد بدست آمده شماست و با توجه به اینکه تمام این شروع و شروع مجددها به صورت همزمان اتفاق نمی‌افتد پیشنهاد می‌کنیم با دو برابر در نظر گرفتن این عدد محاسبات خود را ادامه دهید.
•  از آن رو که اعداد بدست آمده و یا ذکر شده بر روی پلاک دستگاه همگی در شرایط خاص و استاندارد محاسبه شدند به عنوان مثال در شرایط فشار یک اتمسفر که همان فشار سطح دریاهای آزاد می‌باشد واختلاف فشار هوا باعث تغییر در این مقادیر می گردد پیشنهاد می‌شود اعداد را بعلاوه یک پنجم ( 20%) خودشان بشوند.

نمونه جدول تهیه شده توسط شما در منزل

 حال باید عدد بدست آمده را با 20% از خودش جمع کنیم تا نتیجه نهایی برایمان بدست بیاید.
 1476=246+1230
 باتوجه به نتیجه نهایی باید اقدام به خرید ژنراتور شود که توانی بالاتر از عدد بدست آمده را برای ما فراهم کند.

جدول میزان مصرف برق لوازم

در ادامه جدولی از دستگاه‌های برقی در منزل یا ادارات و شرکت‌ها را به همراه توان مصرفی شان ارائه می‌کنیم.
لازم به ذکر است که اعداد ثبت شده برای مدل‌های متفاوت دستگاه‌ها متغیر بوده و بهترین راه مراجعه به همان برچسب اطلاعات می‌باشد.
در مقاله ای مشابه نحوه انتخاب موتور برق مناسب برای پمپ آب به صورت کامل شرح دادیم.

نکته مهم:

• دقت کنید که در مورد دستگاه‌ها و ماشین‌های صنعتی که مجهز به موتور قدرتمند هستند و توان زیادی دارند، پارامتری به نام «جریان راه اندازی» وجود دارد. جریان راه اندازی چندین برابر جریان و آمپر کاری و واقعی برق دستگاه است که باعث می‌شود برق زیادی از شبکه کشیده شود. هنگام خرید موتور برق برای مصارف صنعتی و حین محاسبه توان مصرفی، دقت کنید که این عدد جریان را نیز در نظر بگیرید و توان موتور برق را با توجه به آن انتخاب کنید.

حال با توجه به نحوه محاسبه گفته شده و تمام نکات بالا، می‌توان به انتخاب موتور برق مناسب طبق توان دستگاه پرداخت؛ چرا که در بازار از ژنراتورهای کوچک 800 وات - 1 کیلووات - 2 کیلووات تا... مدل‌های بسیار بزرگتر با توان 10000 وات - 11000 وات و... هم نیز وجود دارند.

پس از شناخت نیازهای خود و محاسبه دقیق میزان مصرف برق، باید بدانید که موتور برق چیست و چه کاربردی دارد تا با شناخت انواع موتور برق و ژنراتور خانگی و صنعتی، بتوانید مدل درستی را انتخاب کنید. توجه به خرید موتور برق ارزان یا هزینه زیاد برای این امر بدون داشتن آگاهی از تفاوت‌ها و توانی‌های هر کدامشان کاری بیهوده است. در کل موتور برق‌ها را به سه گروه تقسیم بندی می‌کنند که هر کدام از مدل‌ها مزیت‌هایی دارند.

1. موتور برق بنزینی

اینگونه ژنراتورها با داشتن سوخت بنزین و در دسترس بودن یکی از پر مصرف‌ترین موتوربرق‌ها در ایران و جهان هستند. موتور برق بنزینی در 2 مدل ساده و اینورتری و در توان های 600 وات تا 12 کیلووات ساخته می‌شود و در زندگی روزمره و مشاغل مختلف پرفروش ترین است. موتور برق بنزینی ساده هزینه تعمیرات و نگهداری پایینی دارد و همچنین از آلودگی کمتری نسبت به همتای دیزلی خود برخوردار است. از دیگر مزایای آن سهولت در راه اندازی موتوربرق بنزینی بوده در مقایسه با دیگر ژنراتورها یکی از نقاط قوت آن محسوب می‌گردد. 

موتور برق‌ اینورتری

ژنراتورهای برق بنزینی ساده اگرچه نقاط قوت خوبی دارند، اما دارای آلودگی نسبی، موج برق غیر ایده‌آل برای لوامز حساس، مصرف سوخت نسبتا بالا و صدای زیاد هستند که شاید در بسیاری از اماکن عمومی، خانگی، فروشگاهی، کوچک و... مناسب نباشند. برای حل این مشکلات، در نسل پیشرفته موتور برق اینورتر بوجود آمد که با تکنولوژی موتور یکپارچه، باعث کم شدن وزن و حجم کلی موتوربرق شدند. موتور برق اینورتری علاوه بر تامین انرژی الکتریکی تمام لوازم عادی و ساده، بخاطر عملکرد دقیق و بی نقص و ارائه فرکانس ثابت و بدون اعوجاج برق، بهترین گزینه برای استفاده و تامین برق خانگی، آزمایشگاه‌ها، وسایل دیجیتال، الکترونیکی و لوازم برقی بسیار حساس هستند. ژنراتور برق اینورتر دار به جز تولید برق با کیفیت از حجم و ابعاد بسیار کمتری برخوردارند و با وزن بسیار سبک تر از نمونه های ساده، میزان مصرف سوخت بسیار پایین، به همراه صدای کمتر در حین کار، به مدلی محبوب تبدیل شده‌اند. ضمن اینکه قابلیت موازی شدن انواع موتور برق‌ اینورتری برای دوبرابر شدن تولید برق از دیگر مزیت‌های این ابزار مفید است.

2. موتور برق دیزلی

به موتوربرق‌هایی که با سوخت گازوئیل کار می‌کنند دیزل ژنراتور گفته می‌شود. این مدل از ژنراتورها به دلیل متراکم کردن میزان بیشتری از هوا در خود، تحت فشار بالایی قرار می‌گیرند و از این رو مقاوم‌تر از دیگرانواع موتور برق ساخته می‌شوند. هزینه سوخت در دیزل ژنراتورها در مقایسه با موتور برق‌های بنزینی بسیار پایین‌تر بوده اما هزینه تعمیرات و نگهداری دیزل ژنراتورها در برابر رقبای خود بیشتر است. همچنین روشن شدن موتور برق دیزلی در سرما، در مقایسه با مدل‌های بنزینی سخت‌تر است. برای استفاده موتور برق گازوییلی، توجه به میزان آلودگی و نویز ایجاد شده و محل قرارگیری آن بسیار مهم است، چرا که انواع موتور برق دیزلی معمولا میزان دود، آلودگی محیطی و آلودگی صوتی بیشتری دارد. ژنراتور برق گازوییلی مصرف خانگی و کارگاهی ندارد و تنها در موارد صنعتی، کشاورزی، صنایع مختلف، امکان غیر شهری و غیر مسکونی و... کاربرد دارد. 

3. موتور برق گازی

یکی دیگر از انواع ژنراتورهای برق؛ نوع گازسوز است که به ظاهر شباهت زیادی با انواع بنزینی دارد. موتور برق گازی بجای مصرف سوخت بنزین و گازوییل از گاز CNG و یا گاز مایع LPG استفاده می‌کند و به دلیل ساختار داخلی و سیستم احتراق پیشرفته‌تر، از صدای کمتری برخوردار است. ضمن اینکه مصرف گاز، هزینه مصرف و نهایی را به مراتب از نوع بنزینی پایین‌تر می‌آورد. این گروه از ژنراتور برق نیز در توان های 800 وات تا 10 کیلووات ساخته می‌شود، اما در هنگام خرید موتور برق گازی به شرایط تامین منبع گاز آن توسط کپسول یا شبکه و لوله گاز توجه کنید. ضمن اینکه به یاد داشته باشید، موارد ایمنی در هنگام خرید، نصب و مصرف ژنراتور برق گازی باید کاملا رعایت شود چرا که خطرات ناشی از انفجار منبع و کپسول گاز بسیار زیاد خواهد بود. 

اینکه قرار است دقیقا موتور برق در کجا و چه مکانی استفاده شود؟ سوال بسیار مهمی است چرا که در کارکرد طولانی مدت ژنراتور بسیار تاثیرگذار است.

برای ساختمان های عمومی، تجاری، فروشگاه، مغازه و اداره و... و در کل کاربری مسکونی، باید مکان قرارگیری موتور برق از قبل بررسی گردد. آلودگی ناشی از دود سوخت و همینطور صدای موتور برق چیزی نیست که ساکنان خانه و افراد حاضر در آن محل بتوانند چندان تحمل کنند. تا جای ممکن از موتور برق های با آلودگی صوتی و دودی کم استفاده کنید و همینطور مکان نصب آن را بیرون از دسترسی افراد قرار دهید.

علاوه بر انتخاب نوع سوخت که بر عواملی چون دود و آلایندگی محیط تاثیر دارد، نکته مهم دیگر به امکان فراهم آوردن و دسترسی به آن سوخت خاص برمی‌گردد. شما به عنوان کاربر و خریدار موتور برق باید این نکته را در نظر داشته باشید که همواره باید سوخت مصرفی ژنراتور یعنی گاز، گازوییل یا بنزین آن را فراهم کنید. برای تهیه گاز شاید سختی بیشتری متحمل شوید، چرا که یا باید اتصال لوله و شبکه گازرسانی داشته باشید و یا هر چند وقت یکبار کپسول گاز را تعویض کنید.

در مورد بنزین و گازوییل مشکلات کمتر است اما باید میزان مصرف سوخت را در نظر بگیرید. موتور برق های ساده بنزین و سوخت بیشتری مصرف می‌کنند اما موتور برق اینورتری در حالت عادی مصرف کمتر دارد؛ علاوه بر آن در برخی مدل‌های جدیدتر ژنراتور اینورتر، حالت اکو Eco Mode نیز وجود دارد که مصرف سوخت را حتی پایین‌تر آورده و می‌تواند با نیمی از مصرف سوخت، حد بالایی از توان را ارائه دهد.

شاید مهمترین بخش مالی در پروسه خرید موتور برق میزان بودجه و هزینه‌ای که می‌خواهید خرج کنید باشد. دقت کنید که همیشه موتوبر برق گرانتر به معنای بهتر بودن آن نیست. قیمت موتور برق در بازار با توجه به خارجی و ایرانی بودن برند و همینطور سری ساخت تفاوت‌های زیادی دارد اما چه بسا که موتور برق ارزان تر ایرانی از یک مدل موتور برق خارجی راندمان بهتری ارائه داده و برای مصارف شما مناسب‌تر باشد.

علاوه بر آن، بهتر است تمام بودجه و پولتان را فقط برای مرحله خرید خرج نکنید، چرا که تامین سوخت، شرایط نگهداری و تعمیرات و سرویس دوره ای هم تا اندازه‌های نیاز به بودجه دارد، پس ضمن توجه به این نکته، موتور برقی را انتخاب کنید که از گارانتی، خدمات پس از فروش و همینطور مرکز سرویس و تعمیر مجاز برخوردار باشد.

پارامتر اصلی دیگری که شاید در ابتدا به اشتباه چندان به آن توجهی نمی‌شود و بعد در هنگام کار و استفاده خود را نشان خواهد داد، اندازه دستگاه و وزن آن است. دقت کنید که تنها کوتاهی و عدم توجه در مورد ابعاد موتور برق که خصوصا در نوع دیزلی، بنزینی ساده و صنعتی ممکن است بسیار بزرگ باشند، مشکلات عدیده‌ای ایجاد می‌کند. ژنراتور برق را باید در مکانی مشخص جای داد و اگر قرار است موارد کاربری آن ثابت باشد، مشخصات و شرایط این مکان مهم است. پس قبل از انتخاب مدل نهایی خود از این مورد اطمینان حاصل کنید.

مورد دیگر به وزن دستگاه برمی‌گردد؛ وزن موتور برق در برخی مدل‌های کوچک و موتور برقی اینورتری نسبتا سبک و از حدود 3 تا زیر 10 کیلوگرم است که شاید مشکلی در جابجایی و انتقال نداشته باشد. اما در مدل‌هایی که قدرت و توان زیادی دارند، ممکن است دستگاه بسیار سنگین بوده و حمل آن تنها با چرخ و ارائه امکان پذیر باشد. پس با توجه به نوع نیاز و کار خود، این مورد را هم در نظر بگیرید.

علاوه بر نکات اصلی که در بالاتر ذکر شد، در ادامه راهنمای خرید موتور برق چندین موارد و مشخصات فنی جانبی و ثانویه دیگر نیز هستند که برای برخی خریداران موتور برق اهمیت دارند. این موارد شاید همگانی و برای تمام افراد اهمیت نداشته باشد، اما برعکس برای قشر خاصی از کاربران مهم است.

این روزها راه اندازی و استارت زدن موتور برق تنها به شکل هندلی و سنتی نیست. بلکه در مدل‌های جدیدتر، سیستم استارت الکتریکی و سوییچی مثل استارت ماشین ارائه شده که کار راه اندازی ژنراتور برق را بسیار ساده‌تر می‌کند. علاوه بر این مورد، مدل‌های نوینی در بازار ارائه شده که در سیستم سوییچ و استارت به ریموت کنترل مجهز شده‌اند و کاربر می‌تواند حتی از راه دور موتور برق را روشن کند.

اگرچه که همه موتور های برق تولید صدا و دود دارند، اما تحمل رنج صدای تا 80 دسی‌بل استاندارد در موتور برق بنزینی معمولی شاید برای بسیاری از افراد غیر قابل تحمل باشد. موتور برق سایلنت و اینورتری این میزان آلودگی صوتی را تا حدود 65 دسی بل کاهش می‌دهد. با قرار دادن موتور برق در یک محفظه استاندارد و درست نیز صدای دستگاه به مراتب کمتر می‌شود.

در مورد میزان دود نیز همین مساله صدق می‌کند. موتور برق اینورتری تولید دود کمتری دارند، اما در هر صورت باید یک مسیر مشخص شده و دور از افراد و محل استفاده برای خروج دود موتور در نظر گرفته شود.

ملاحظه کردید که چه شرایط و مواردی حتی قبل از انتخاب مدل و برند موتور برق برای استفاده از این دستگاه در خانه و محل کار مهم است. هیچ کاربری نمی‌تواند و نباید بدون در نظر گرفتن این نکات و همینطور محاسبه میزان برق مصرفی مطابق با شرایط خاص خود دست به انتخاب ژنزاتور برق بزند. ممکن است شغل و کار شما به گونه‌ای باشد که حتی هیچکدام از موتور برق های ساده و اینورتری جوابگو نباشند و به تصمیم کارشناس و مشاور تخصصی، بهتر باشد یک موتور برق صنعتی برای خود تهیه کنید.

در هر صورت اگر قصد خرید موتور برق دارید به فروشگاه آنلاین ابزارمارکت مراجعه کنید با کمک کارشناسان مجرب ما بهترین ژنراتور برق را برای خود برگزینید و سپس دستگاه خود را در سراسر ایران، درب منزل دریافت کنید.