نحوه تعویض سه نظام دریل به همراه ویدئو آموزشی

مراحل تعویض سه نظام دریل کار پیچیده‌ای نیست. مته گیر یا سه نظام به قسمت جلو یا کله گی دستگاه دریل گفته می‌شود که وظیفه گرفتن مته را به شکل محکم دارد. این قطعه مصرفی سایز و مدل‌های خاص خود را داشته و هر دریلی نیازمند سه نظام مختص خود است؛ اما تولید سه نظام بطور کلی طبق یک استاندارد جهانی و مشابه صورت می‌گیرد تا بیشتر مارک‌های سه نظام بازار در یک سایز مشابه و هم اندازه، برای دستگاه دریلی که مخصوص همان سایز سه نظام ساخته شده قابل استفاده باشد. در ادامه با ارائه نکات فنی تعویض سه نظام دریل شارژی و نحوه تعویض سه نظام دریل برقی با ما همراه باشید.

تعویض سه نظام دریل

مته گیر دریل یا سه نظام بطور کلی در دو نوع آچاری و اتوماتیک با جنس‌های مختلف پلاستیکی و فلزی و بصورت یکپارچه یا دوپارچه ساخته می‌شود. هم سه نظام آچار خور و هم سه نظام خودکار در بیشتر دریل‌ها قابل تعویض هستند و روش تعویض نیز در اکثر این دستگاه‌ها تا حد زیادی مشابه هم است. هر چند که عوض کردن سه نظام آچاری به دلیل بدنه فلزی و نقطه اتکای بهتر کمی ساده‌تر از سه نظام اتوماتیک یکپارچه روکش پلاستیکی است. اما بطور عمومی تعویض سه نظام دریل نیاز به برخی وسایل و ابزارها و همچنین شناختن ساختار تعویض آن دارد.

آیا می‌شود هر سه نظام آچاری و اتوماتیک هم‌سایز را با یکدیگر جایگزین کرد؟ بعضی مدل‌های سه نظام دریل بدون پیچ روی شفت دستگاه سوار می‌شوند و برخی دیگر با پیچ هستند آیا می‌توان از هر دو روی یک دستگاه دریل استفاده کرد؟ پیچ سه نظام دریل یک پیچ معمولی نبوده و در خیلی از دریل‌های شارژی این پیچ براحتی قابل باز شدن نیست، پس چاره کار چیست؟ برای مدل‌های سه نظام پلاستیکی مخصوصا نوع اتوماتیک که نباید ضربه بخورند، چگونه باید سه نظام را عوض کرد؟ این سوالات در حین تعویض سه نظام دریل قطعا برای کاربر پیش خواهد آمد.

مراحل تعویض سه نظام دریل

مرحله 1 – شناخت نوع سه نظام دستگاه

قبل از شروع به باز کردن سه نظام دریل ابتدا نوع و سایز آن را بشناسید. مدل آچار خور یا اتوماتیک بودن و ظرفیت ماکزیمم اندازه مته اصلی‌ترین فاکتورهای یک سه نظام بوده و بعد باید متوجه شوید این سه نظام از نوع بدون پیچ است یا خیر؟... برای این کار به داخل سه نظام نگاه کنید که آیا پیچی وجود دارد؟ در صورت مثبت بودن جواب، باید اول این پیچ را باز کرد و در صورت خرید سه نظام جدید، باید مدلی را تهیه کرد که یا همراه با پیچ باشد و یا این پیچ قدیمی روی آن سوار شود.

مرحله 2 – آماده کردن وسایل تعویض سه نظام

بیشتر سه نظام‌های دریل با چند آچار و وسیله مشخص و مخصوص باز خواهند شد؛ اما مهمترین وسیله در طریقه تعویض سه نظام دریل آچار شفت گیر یا آچار تعویض سه نظام است که یا شکلی مشابه آچار تخت دارد و دور محور دستگاه می‌افتد؛ یا بصورت پایه تعویض سه نظام ساخته می‌شود. شفت دریل برقی دقیقا در قسمت پشت سه نظام دارای دو ضلع تخت شده است که آچار شفت گیر با سایز درست آن محور براحتی در این بخش قرار می‌گیرد. دقت کنید که سایز محور با توجه به قدرت و سایز دستگاه متفاوت خواهد بود و برای همین شیار پایه شفت گیر نیز باید مناسب آن اندازه باشد. پایه تعویض سه نظام نیز یک قطعه فلزی مربعی یا مستطیل با چند شیار در سایزهای مختلف بوده که کار عوض کردن سه نظام با آن بسیار راحت‌تر خواهد بود. این قطعه روی گیره رومیزی نصب می‌شود.

از دیگر وسایل مورد نیاز می‌توان به آچار آلن بلند با سایز بالای 10 میلی‌متر، آچار سه نظام گیر، پارچه تنظیف، سشوار صنعتی، روغن، چکش ضربه زن، پیچگوشتی بزرگ ضربه خور و قوی دوسو یا چهارسو، انبر قفلی یا آچار شلاقی و البته سه نظام جدید اشاره کرد. شاید تمامی این ابزارها برای تعویض یک سه نظام لازم نباشد اما حضورشان به انجام بهتر و راحت‌تر فرآیند کمک می‌کند.

مرحله 3 – باز کردن پیچ سه نظام

توصیه می‌شود قبل از خرید سه نظام جدید، ابتدا سه نظام قدیمی دستگاه دریل را باز کنید و بخوبی با زوایا و مشخصات فنی آن آشنا شوید. چرا که این کار برای انتخاب بهتر و دقیق‌تر سه نظام بعدی بسیار کمک کننده خواهد بود. برای باز کردن سه نظام بعد از تشخیص دادن نوع پیچی و بدون پیچ بودن آن، به سراغ وسایل بروید. اگر سه نظام دستگاه‌تان از نوع پیچ دار نیست، می‎‌توانید از این مرحله گذر کنید. اما اگر از نوع پیچ‌دار است، ابتدا باید این پیچ باز شود.

سه نظام را تا انتها باز کنید و با توجه به دوسو یا چهارسو بودن پیچ، پیچگوشتی را در داخل آن قرار دهید. دقت کنید که پیچ سه نظام برعکس یک پیچ معمولی است!... یعنی بجای چرخش خلاف جهت ساعتگرد و به چپ برای باز کردن، در سمت موافق ساعتگرد و چرخش به سمت راست باز می‌شود. چند زور اولیه وارد کنید و به پیچگوشتی چند ضربه بزنید و ببینید که پیچ باز می‌شود یا خیر؟... احتمال باز نشدن راحت آن بسیار زیاد است چون این پیچ‌ها معمولا با چسب مخصوص در کارخانه بسته می‌شوند. اگر دریل مورد نظر برقی است و سه نظام ساختمان فلزی دارد، با سشوار صنعتی دقایق کوتاهی بدون اینکه به سایر قسمت‌های دریل آسیب وارد شود بدنه و قسمت پیچ را داغ کنید؛ این عمل چسب روی پیچ را آب و شل می‌کند.

اگر سه نظام اتوماتیک بود یا حرارت خطر صدمه به دستگاه را داشت، می‌توان از ریختن روغن در قسمت پیچ بجای گرما استفاده کرد، اما تاثیر آن از حرارت کمتر خواهد بود. نکته دیگر اینکه در برخی مدل‌های محدود دریل شارژی، ساختار بسته شدن و تعویض سه نظام به این شکل است که اصلا نمی‌توان پیچ سه نظام را باز کرد؛ برای همین هنگام تعویض در اصطلاح باید پیچ را برید!... در این مواقع بجای باز کردن پیچ، باید نیرویی قدرتمند توسط پیچگوشتی به آن وارد کرد تا پیچ ببرد و قطع شود. باید دقت کنید که در صورت بریدن پیچ  به این روش، این قطعه بعد از باز شدن سه نظام بلا استفاده خواهد بود و برای نصب سه نظام جدید، حتما نیاز به تهیه یک پیچ چسب دار جدید و نو خواهید داشت. ضمن اینکه تمامی دریل‌های شارژی امکان بریدن پیچ سه نظام را ندارند و روش اصولی اکثر آنها باز کردن طبیعی پیچ است؛ چرا که در صورت بریدن پیچ ممکن است نیمه دیگر توی شفت گیربکس باقی بماند و باعث مشکلاتی شود. برای همین قبل از استفاده از این روش حتما تمامی تلاش خود را برای باز کردن طبیعی پیچ در سه نظام دریل شارژی انجام دهید.

مرحله 4 – باز کردن سه نظام قدیمی

در صورت داشتن سه نظام از نوع بدون پیچ یا بعد باز کردن پیچ سه نظام پیچی در مرحله قبلی، حالا به باز کردن خود سه نظام قدیمی می‌رسیم. ابتدا آچار شفت گیر یا پایه شفت را در قسمت مشخص محور قرار دهید. این آچار و پایه باید کاملا ثابت و محکم نگهداشته شود، برای همین داشتن گیره رومیزی یک مزیت در این مرحله است؛ در صورت وجود این وسیله، پایه و یا آچار شفت را در گیره ببندید. حالا برای باز کردن آن و نسبت به وضعیت سلامتی سه نظام از چند روش می‌توان استفاده کرد. اگر سه نظام هنوز سالم است و قصد دارید آن را سالم بیرون بیاورید، بهترین روش معمول و محبوب، باز کردن با استفاده از آچار آلن است. دقت داشته باشید که جهت و سمت رزوه و بسته شدن سه نظام مثل پیچ سه نظام برعکس نیست؛ بلکه مانند یک پیچ معمولی است. برای همین برای شل کردن آن باید در جهت خلاف ساعتگرد و مثل یک پیچ معمولی چرخانده شود.

 آچار آلن را در بخش مته گیر سه نظام ببندید و مثل یه مته سفت کنید. دقت کنید که قسمت کوتاه آچار آلن در قسمت مته گیر قرار بگیرد. روی آچار با دست زور بزنید، احتمال باز شدن سه نظام کم نیست. اما اگر همچنان باز نشد، نیاز به ضربه دارد؛ اگر دریل برقی باشد احتیاجی به انجام کار اضافه نیست و می‌توان روی همان آچار آلن با چکش ضربه زد؛ اما اگر دریل شارژی است، قبل از ضربه زدن باید حالت سرعت گیربکس را روی کمترین سرعت و عدد گشتاور را روی بیشترین و قویترین کلاچ قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا گیربکس دریل شارژی در فرآیند تعویض سه نظام دریل شارژی آسیب نبیند. بعد از آماده شدن، با چند ضربه (معمولا 1 تا 3 ضربه) کاملا محکم توسط چکش روی آچار آلنو البته در جهت درست، سعی کنید سه نظام را شل کنید. با انجام درست و موفقیت در این مراحل، سه نظام براحتی باز خواهد شد.

اما در صورت خراب بودن و شکستگی احتمالی فک‌های سه نظام قدیمی و عدم امکان بستن آچار آلن در قسمت مته گیر، باید از روش آچار شلاقی یا انبر قفلی استفاده کرد؛ در این حالت، این انبر و ابزار دور سه نظام می‌افتد و در حالیکه بدنه دستگاه و محور بطور کامل با گیره و پایه شفت مهار شده است به کمک این آچارها باید سه نظام را چرخاند.

مرحله 5 – بستن سه نظام جدید

همیشه به یاد داشته باشید که هر مدل و سایز سه نظام حتی در صورت یکی بودن شفت دستگاه نیز لزوما به دستگاهی دیگر نمی‌خورد. مثلا سه نظام یک دریل 13 میلی‌متر معمولی و سبک قابل تعویض با یک سه نظام 13 میلی متر معمولی برند دیگر در همان سایز و ابعاد و کاربری خواهد بود؛ اما نباید آن را با یک سه نظام سنگین و صنعتی تغییر داد. مدل، قدرت و سایز دستگاه دریل هنگام تهیه یک سایز سه نظام در بازار مهم بوده و از بستن سه نظام صنعتی یا سه نظام دریل ستونی روی دریل معمولی باید خودداری کرد.

قبل از بستن سه نظام جدید، شفت و روزه‌های محور کله گی دریل را با روغن و پارچه تمیز کنید. بعد از تهیه سایز و مدل درست سه نظام، آن را روی شفت قرار داده و با حوصله ببندید. به کمک آچار سه نظام گیر یا آچار آلن و برخلاف جهت باز کردن، به کمک دست و چند ضربه چکش، در حالیکه شفت دستگاه را همچنان مهار کرده‌اید، سه نظام را در جای خود محکم کنید. بعد از این قدم، آن را تست کنید. روی سه نظام مته‌ای کوچک بگذارید و آزمایش کنید که آیا همه چیز بخوبی در جای خود قرار گرفته یا نه؟ سه نظام هنگام چرخش انحراف ندارد؟ لق نمی زند؟...

در صورت صحیح بودن همه چیز، اگر سه نظام مدل بدون پیچ است، دو مرتبه با آچار مخصوص یا آچار آلن بسته شده در قسمت مته گیر، یک یا دو ضربه نهایی سفت کردن را بزنید و کار تمام است. اما اگر سه نظام پیچ دار بود، بعد از تست و محکم کردن در این مرحله، پیچ را در سوراخ و جایگاهش قرار داده و با چرخش در خلاف یک پیچ معمولی، آن را محکم کنید. سعی کنید تا جایی که ممکن است و نه بیش از حد، هنگام بستن این پیچ روی آن فشار بیاورید تا استحکام عالی داشته باشد. بعد از این کار عملیات به پایان می‌رسد.

در نهایت بهتر است باز روی یک نکته مهم تاکید شود؛ این درست است که اکثر سازندگان برندهای متنوع سه نظام از یک استاندارد هماهنگ جهانی در تولید این ابزار بهره می‌برند، اما تمام سه نظام‌های بازار حتی در یک سایز مشخص و در صورت هم‌سایز بودن با سه نظام قدیمی دستگاه، برای هر دریلی مناسب نیستند و هنگام تهیه سه نظام نباید مدلی سنگین‌تر که به موتور و قسمت‌های مکانیکی دریل فشار خواهد آورد یا کارایی آن را برهم خواهد ریخت انتخاب کرد.

در این مقاله با نحوه تعویض سه نظام دریل آشنا شدیم برای اینکه دید بهتری نسبت به سه نظام ها داشته باشید به شما خواندن مقاله انواع سه نظام دریل و کاربرد هر کدام را پیشنهاد میکنیم. همچنین در این مطلب اشاره کردیم که برای عوض کردن سه نظام دریل آچار خور و سه نظام اتوماتیک چه کاری باید انجام داد و روش های تعویض سه نظام آچار خور و سه نظام خودکار چگونه است در این بخش ویدئوی آموزش تعویض سه نظام دریل و باز کردن سه نظام دریل قرار داده شده تا شما عزیزان از طریق دیدن ویدئو با نحوه صحیح تعویض آن آشنا شوید.

شما می‌توانید برای خرید سه نظام دریل در انواع مختلف مثل سه نظام اتوماتیک و سه نظام آچاری از برترین برندها و سازندگان در سایزهای متنوع و با مشاوره و پشتیبانی فنی رایگان به سایت ابزار مارکت مراجعه کنید.