نحوه هواگیری جک روغنی به روش صحیح و مطمئن
جک روغنی که به نام جک هیدرولیکی نیز شناخته می‌شود یکی از ابزارآلات مهم و کاربردی است که برای بلند کردن وسایل نقلیه و اجسام سنگین و بزرگ از روی سطح زمین به کار گرفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که می‌تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد جک‌های هیدرولیکی شود، وجود هوا در مخزن روغن است. ممکن است به دلایل مختلف از جمله تعویض روغن هیدرولیک، تعویض قطعات داخلی و... هوا وارد مخزن روغن جک شده و عملکرد آن را مختل کند. به همین دلیل آشنایی با طریقه هواگیری جک روغنی به رفع این مشکل کمک کرده و باعث می‌شود که دستگاه عملکرد مناسب و مطلوب داشته باشد.
چرا باید جک روغنی هواگیری شود؟
پیش از ورود به بحث طرز هواگیری جک روغنی باید به این موضوع اشاره کرد که در این نوع از جک‌ها از روغن به منظور بلند کردن وسایل و اجسام سنگین استفاده می‌شود. جک‌های هیدرولیکی یا روغنی در ساختار خود دارای دو مخزن کوچک و بزرگ هستند که از نظر سطح مقطع تفاوت دارند. زمانی که کاربر به وسیله اهم به جک نیرو وارد می‌کند، روغن هیدرولیک از مخزن کوچک به مخزن بزرگ منتقل شده و با وارد کردن فشار به پیستون‌های آن، بار یا وسیله مورد نظر را از سطح زمین بلند می‌کند.
در صورتی که به هر دلیل هوا به داخل مخزن هیدرولیک این جک‌ها وارد شود، می‌تواند سرعت فرایند اکسیداسیون روغن را افزایش داده و منجر به عملکرد اسفنجی آن شود. روغن هیدرولیک مورد استفاده در جک‌های روغنی، یک ماده بدون تراکم است تا نیروی لازم برای بالا بردن اجسام را در جک منتقل کند. مولکول‌های هوا در مقایسه با روغن از تراکم زیادی برخوردار هستند و در صورتی که وارد مخزن روغن شوند می‌توانند در بالا و پایین رفتن جک اختلال ایجاد کنند؛ زیرا اجازه نمی‌دهند که روغن در داخل مخزن به صورت روان و راحت حرکت کند. به همین دلیل روی این مخزن‌ها یک پیچ هواگیری تعبیه شده است که در مواقع لزوم بتوان با استفاده از آن هواگیری انجام داده و عملکرد جک را بهبود بخشید.
از مهم‌ترین مشکلات وجود هوا در مخزن روغن جک هیدرولیکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم بالا رفتن و پایین آمدن جک به صورت کامل و مناسب
- نشت روغن از مخزن
- حرکت غیر قابل کنترل و ناگهانی در جک
- کاهش عمر مفید جک
ابزارهای مورد نیاز برای هواگیری جک روغنی
یکی از مهم‌ترین مواردی که در طریقه هواگیری جک روغنی باید مورد توجه بگیرد، استفاده از ابزار مناسب است؛ بکار گرفتن ابزار مناسب کمک می‌کند که بتوان هواگیری جک روغنی را به صورت صحیح و ایمن انجام داد. از مهم‌ترین ابزارهای مورد نیاز برای این کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روغن هیدرولیک با کیفیت و مطابق با مشخصات توصیه شده توسط سازنده
- دستکش محافظ
- عینک ایمنی
- پارچه یا دستمال مناسب برای پاک کردن روغن از روی دستگاه
- ظرف اندازه‌گیری دقیق برای روغن هیدرولیک
- آچار مناسب برای باز و بسته کردن پیچ هواگیری
نحوه هواگیری جک روغنی به صورت گام به گام
همانطور که اشاره شده جک‌های روغنی یا هیدرولیکی دارای یک پیچ هواگیری در مخزن خود هستند که با استفاده از آن می‌توان هوای موجود در داخل مخزن را خارج کرد؛ در مورد طریقه هواگیری جک روغنی باید گفت که در برخی مدل‌ها به منظور سهولت کار شیر هواگیری تعبیه شده که از نظر عملکرد با پیچ تفاوتی ندارد.
روش اول
- کلیه اتصالات و شیلنگ‌ها را از نظر وجود نشتی بررسی کنید
- جک را در یک محل صاف و هموار و دارای سطح محکم قرار دهید
- پیچ هواگیری را به خوبی محکم کرده و از محکم بودن آن مطمئن شوید
- جک را به زیر یک وسیله نه چندان سنگین منتقل کرده و با استفاده از جک وسیله را تا جای ممکن بالا ببرید تا جک تحت فشار نسبی قرار بگیرد
- در این مرحله به وسیله یک آچار، پیچ هواگیری جک را کمی شل کنید تا مخلوط هوا و روغن از مخزن به آرامی خارج شود
- پس از مشاهده خروج روغن به صورت یکدست از محل هواگیری، پیچ را بسته و محکم کنید
- در پایان جک را به صورت کامل پایین آورید
- در پایان سطح روغن را بررسی کرده و در صورت نیاز روغن هیدرولیک مناسب به آن اضافه کنید
برای اطمینان از خارج شدن هوا به صورت کامل از داخل مخزن روغن هیدرولیک می‌توانید این مراحل را چندین بار تکرار کنید. نکته مهم در مورد طرز هواگیری جک روغنی این است که در صورتی که در زمان انجام این کار، جک تحت فشار نباشد، هوای داخل مخزن به صورت کامل خارج نخواهد شد. البته که برای این کار نیاز به وارد کردن فشار زیاد به جک وجود ندارد؛ زیرا در این صورت ممکن است آسیب جدی در زمان باز بودن پیچ هواگیری به جک وارد شود.
روش دوم
- جک را بر روی یک سطح صاف قرار داده و آن را به صورت کامل پایین آورید
- پیچ هواگیری جک را کمی شل کنید
- اهرم را در محل خود قرار داده و چندین بار بالا و پایین کنید (مانند زمان بالا بردن جک)
- پس از خارج شدن هوا، پیچ هواگیری را محکم بسته و با استفاده از اهرم عملکرد جک را چک کنید
نکته مهم که در این روش هواگیری باید مورد توجه قرار بگیرد این است که هیچ فشاری نباید روی جک وجود داشته باشد.
روش سوم
- جک را روی یک سطح صاف و هموار قرار داده و با استفاده از اهرم جک را تا نصف بالا ببرید
- پس این کار جک را سر و ته کنید و چند ضربه به بدنه جک بزنید
- پیچ هواگیری را کمی شل کنید
- با دست خود به زیر جک فشار وارد کنید تا بازوی جک به صورت کامل پایین آید
- پیچ هواگیری را محکم ببندید
نکات ایمنی هنگام هواگیری جک روغنی
با توجه به حساس بودن فرایند هواگیری، ضمن آشنایی کامل با طریقه هواگیری جک روغنی، یک سری نکات ایمنی وجود دارد که در زمان انجام کار باید مورد توجه قرار بگیرد. از مهم‌ترین نکات ایمنی هواگیری جک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از دستکش مناسب به منظور جلوگیری از تماس پوست با روغن هیدرولیک
- استفاده از عینک ایمنی مناسب به منظور محافظت از چشم‌ها در برابر پاشیدن روغن
- بررسی دستورالعمل‌های سازنده جک پیش از هواگیری و پیروی از روش‌های توصیه شده توسط سازنده
- اطمینان از ایمن بودن محیط برای هواگیری
- قرار دادن جک بر روی یک سطح صاف و هموار و محکم
- خودداری از وارد کردن فشار بیش از حد به جک
کلام پایانی در مورد طریقه هواگیری جک روغنی
جک‌های روغنی یا هیدرولیکی یکی از کاربردی‌ترین ابزارها برای بلند کردن اجسام سنگین از سطح زمین هستند که این عمل را از طریق وارد کردن فشار بر روغن و انتقال آن انجام می‌دهند. در واقع حرکت روغن در بین دو مخزن موجود در این نوع جک‌ها فشار لازم برای بالا بردن اجسام را تأمین می‌کند. بنا به دلایل مختلف این امکان وجود دارد که هوا وارد مخزن روغن در جک شود؛ وجود هوا در مخزن روغن باعث می‌شود که عملکرد جک با اختلال روبرو شود و کارایی لازم برای بلند کردن بار را از دست دهد. به همین دلیل کاربران از طریق آشنایی با طرز هواگیری جک روغنی می‌توانند هوای موجود در مخزن را خارج کرده تا عملکرد جک با اختلال مواجه نشود.
